Расейскі вайсковец, які ваяваў у Бучы, уцёк у Гішпанію і заявіў пра гатоўнасьць сьведчыць аб ваенных злачынствах Расеі

Целы забітых у Бучы, красавік 2022

Целы забітых у Бучы, красавік 2022

«Гэта злачынная вайна, якую разьвязала Расея. Я хачу зрабіць усё, што ад мяне залежыць, каб яе спыніць», — кажа былы расейскі салдат Мікіта Чыбрын.

Брытанская газэта Guardian расказвае гісторыю расейскага вайскоўца, які быў накіраваны на вайну ва Ўкраіну, але здолеў уцячы і папрасіў прытулку ў Гішпаніі.

Па словах 27-гадовага Мікіты Чыбрына, больш за чатыры месяцы ён правёў ва Ўкраіне ў складзе 64-й асобнай гвардзейскай мотастралковай брыгады — таго самага падразьдзяленьня, якое абвінавачваецца ў ваенных злачынствах, учыненых пад Кіевам у сакавіку гэтага году.

У тэлефоннай размове з карэспандэнтам выданьня ён заявіў, што ня мае дачыненьня да ваенных злачынстваў, у якіх абвінавачваюць яго атрад, і сказаў, што сам ва Ўкраіне нават ня стрэліў.

Паводле яго слоў, ён поўны рашучасьці даць паказаньні ў міжнародным судзе пра ўсё, што яму давялося бачыць ва Ўкраіне. «Мне няма чаго хаваць», — сказаў ён.

«Гэта злачынная вайна, якую разьвязала Расея. Я хачу зрабіць усё, што ад мяне залежыць, каб яе спыніць».

Інтэрвію Чыбрына праваабарончаму праекту Gulаgu.nеt:

Чыбрын сказаў, што вырашыў уцячы з Расеі пасьля таго, як у чэрвені дэзэртаваў з часьці. Паводле яго слоў, яшчэ 24 лютага ён заявіў камандзірам, што супраць вайны.

Кажа, што пасьля агучваньня такой пазыцыі яго зьнялі з часьці, дзе ён служыў мэханікам, і накіравалі на фізычную працу.

«Мне пагражалі турмой, — расказвае Чыбрын, — урэшце камандзіры вырашылі выкарыстаць мяне ў якасьці прыбіральшчыка і грузчыка. Мяне адправілі ў тыл».

Мікіта Чыбрын родам з Якуцку. Паводле яго слоў, у войска пайшоў летам 2021 году, бо меў фінансавыя цяжкасьці. Ён не меркаваў, што яму давядзецца ўдзельнічаць у якой-небудзь вайне.

Буча пасьля баёў. Сакавік 2022

На тэрыторыі Ўкраіны ён апынуўся ў першы ж дзень вайны, ехаў туды празь Беларусь: паводле ягоных словаў, ім ніхто не казаў, куды і навошта іх вязуць.

Яго атрад знаходзіўся ў вёсцы Ліпаўка, што за 45 кілямэтраў ад Кіева, непадалёк ад Бучы і Андрыеўкі, дзе адбываліся масавыя расправы над мірным насельніцтвам. Вінавацяць у гэтым 64-ю брыгаду, дзе служыў Чыбрын. Пасьля таго як Буча стала вядомая ўсяму сьвету, Пуцін прысвоіў гэтай брыгадзе званьне гвардзейскай.

ГЛЯДЗІЦЕ ТАКСАМА: Выснова Сьледчай камісіі ААН: «Расейская армія ўчыняе ваенныя злачынствы ў вялізарным маштабе»

Па словах Чыбрына, сам ён ня бачыў расстрэлаў мірных жыхароў. Але калі быў у Ліпаўцы, пастаянна хадзілі чуткі пра забойствы і згвалтаваньні, а рабаваньне ўкраінскіх дамоў было цалкам звычайнай рэччу.

«Кралі ўсё што можна: пральныя машыны, электроніку, усё», — кажа ён.

Чыбрын кажа, што яму ўдалося ўцячы 16 чэрвеня, схаваўшыся ў грузавіку, які ехаў у Расею папаўняць харчовыя запасы. Празь некаторы час ён зьвязаўся з праваабаронцамі, якія дапамаглі яму пакінуць краіну. Заснавальнік праваабарончай арганізацыі Gulagu.net Уладзімір Асечкін падчас размовы з Guardian пацьвердзіў, што сапраўды дапамагаў Чыбрыну пакінуць Расею.

ГЛЯДЗІЦЕ ТАКСАМА: Уцячы ад пуцінскай мабілізацыі. Расплата расейцаў за калектыўную віну

Як піша выданьне, Чыбрын прыляцеў у Мадрыд у гэты аўторак. Ён быў вызвалены з іміграцыйнага ізалятара ўвечары ў чацьвер і атрымаў часовае жыльлё, пакуль разглядаецца яго хадайніцтва аб прытулку.

Газэта адзначае, што ня мае незалежнага пацьверджаньня гісторыі, расказанай салдатам. Але ён прадставіў дакумэнты і фатаграфіі, якія сьведчаць, што ён быў у складзе 64-й мотастралковай брыгады ва Украіне.

Чыбрын — другі вядомы расейскі вайсковец, які ўцёк з Расеі пасьля вайны ва Ўкраіне. Улетку гэтага году былы расейскі дэсантнік Павел Філацьеў, які таксама ўдзельнічаў ва ўварваньні, пакінуў Расею і выдаў кнігу «ЗОВ», дзе расказаў, што зь ім здарылася падчас вайны.

ГЛЯДЗІЦЕ ТАКСАМА: Расьсьледаваньне: катаваньні цывільных у Кіеўскай вобласьці былі загадам расейскага камандаваньня, а не ініцыятывай салдатаў

Вайна Расеі супраць Украіны

  • А 5-й гадзіне раніцы 24 лютага 2022 году кіраўнік Расеі Ўладзімір Пуцін заявіў пра пачатак ваеннай апэрацыі супраць Украіны на Данбасе па просьбе груповак «ДНР» і «ЛНР». 21 лютага падчас тэлезвароту да расейцаў Пуцін назваў так званыя «ДНР» і «ЛНР» незалежнымі дзяржавамі ў межах абласьцей. 22 лютага Савет Фэдэрацыі ратыфікаваў гэтае рашэньне.
  • Расейскія войскі атакавалі ў тым ліку з тэрыторыі Беларусі, выкарыстоўваючы лётнішчы, базы і дарогі. Прадстаўнікі рэжыму Лукашэнкі апраўдваюць вайну, яго праціўнікі лічаць тэрыторыю Беларусі акупаванай, многія заклікаюць да супраціву расейскім захопнікам. Насуперак заявам Пуціна пра атакі выключна на вайсковыя аб'екты, расейцы пачалі бамбаваць школы, дзіцячыя садкі і жылыя кварталы ўкраінскіх гарадоў.
  • 2 красавіка 2022 году, пасьля вызваленьня гораду Буча пад Кіевам, фотакарэспандэнты апублікавалі дзясяткі фотаздымкаў, на якіх відаць сотні нябожчыкаў, ахвяр масавых забойстваў, учыненых расейскімі войскамі. Многія пахаваныя ў стыхійных брацкіх магілах. Вялікія разбурэньні прынесла расейская акупацыя і Барадзянцы.
  • З 24 лютага Расея захапіла толькі адзін абласны цэнтар — Херсон. Расейскія войскі адступілі зь яго і з правабярэжнай часткі Херсонскай вобласьці ў лістападзе 2022 году. Горад быў акупаваны расейскімі войскамі ў першыя дні вайны фактычна без баёў. Увосень 2022 году ўкраінскія войскі правялі маштабны контранаступ, у выніку якога расейскія сілы пакінулі большасьць сваіх пазыцый у Харкаўскай вобласьці.
  • Нягледзячы на першапачатковыя заявы Пуціна пра тое, што акупацыя ўкраінскіх тэрыторыяў не ўваходзіць у пляны ўварваньня, 30 верасьня 2022 году была абвешчана анэксія чатырох вобласьцяў Украіны (Данецкай, Запароскай, Луганскай і Херсонскай), у тым ліку і тэрыторыяў, якія Расея не кантралявала.
  • 21 верасьня 2022 году Пуцін заявіў пра мабілізацыю ў Расеі. Пасьля гэтай заявы тысячы расейцаў накіраваліся на памежныя пункты і пачалі выяжджаць у Грузію, Казахстан, Армэнію, Манголію, Фінляндыю і іншыя краіны. У самой Расеі праціўнікі вайны падпалілі некалькі вайсковых камісарыятаў.
  • У 2023 годзе Лукашэнка і Пуцін заявілі пра разьмяшчэньне ў Беларусі расейскай ядзернай зброі. 13 чэрвеня Лукашэнка сказаў, што частка ядзернай зброі ўжо дастаўлена з РФ у Беларусь. 16 чэрвеня Пуцін таксама заявіў, што першыя ядзерныя зарады ўжо дастаўленыя на тэрыторыю Беларусі, а астатнюю частку перамесьцяць «да канца лета або да канца году».
  • 3 верасьня ўкраінскі брыгадны генэрал Аляксандар Тарнаўскі заявіў, што Ўзброеныя сілы Ўкраіны прарвалі першую лінію абароны на запароскім кірунку, на якую расейцы выдаткавалі больш за ўсё рэсурсаў.
  • У канцы 2023 і на пачатку 2024 расейцы працягвалі масавыя абстрэлы ўкраінскіх гарадоў: Дніпры, Кіеве, Харкаве, Адэсе і іншых месцах дзясяткі людзей загінулі і атрымалі раненьні. Украінскі бок у адказ абстрэльваў расейскі Белгарад, некалькі чалавек загінулі. Узброеныя сілы дзьвюх краін рэгулярна атакуюць падкантрольныя адна адной тэрыторыі бесьпілётнікамі.
  • Агулам з пачатку 2024 году ўкраінскія дроны пашкодзілі 18 расейскіх НПЗ, што прывяло да скарачэньня вытворчасьці амаль на 14%. У сакавіку былі атакаваныя такія абʼекты, як Разанскі НПЗ «Раснафты» і завод «Лукойла» ў Кстове ў Ніжагародскай вобласьці. Абодва ўваходзяць у топ-10 найбуйнейшых НПЗ Расеі і забясьпечваюць бэнзінам Маскву.
  • 6 жніўня 2024 году Ўкраіна пачала апэрацыю ў Курскай вобласьці. 19 жніўня прэзыдэнт Украіны Ўладзімір Зяленскі заявіў, што пад кантролем Украіны ў ходзе апэрацыі Ўзброеных сілаў Украіны знаходзяцца 92 паселішчы Курскай вобласьці Расеі. Галоўнакамандуючы Ўзброенымі сіламі Ўкраіны Аляксандар Сырскі ўдакладніў, што такіх населеных пунктаў 82. Улады Ўкраіны заявілі пра стварэньне ваенных камэндатураў і арганізацыі перадачы «гуманітарнай дапамогі ў населеныя пункты, якія знаходзяцца пад кантролем Украіны». Экспэрты Інстытуту вывучэньня вайны, прааналізаваўшы заявы і відэаматэрыялы з геалякацыяй, выказалі меркаваньне, што Ўкраіна кантралюе ў Курскай вобласьці ня ўсю тэрыторыю ў заяўленых межах прасоўваньня.
  • 16-18 жніўня ўкраінскія сілы падарвалі тры масты, якія мелі стратэгічнае значэньне для матэрыяльна-тэхнічнага забесьпячэньня групоўкі расейскіх войскаў ва Ўкраіне і вайсковай авіяцыі, якая базуецца ў Курскай вобласьці.
  • 17 лістапада Джо Байдэн зьняў абмежаваньні на нанясеньне ўдараў амэрыканскай дальнабойнай зброяй па тэрыторыі Расеі.
  • З прыходам да ўлады ў ЗША Дональда Трампа рэзка актывізавалася тэма магчымых мірных перамоваў. Прэзыдэнт ЗША абнавіў свае патрабаваньні да эўрапейскіх краінаў-сяброў NATO павялічваць выдаткі на абарону. Таксама палітык заявіў, што хоча, каб Украіна дала Злучаным Штатам кантроль за сваімі радовішчамі рэдказямельных выкапняў у абмен на фінансавую падтрымку яе ваенных дзеяньняў супраць Расеі.
  • У ноч на 14 лютага Расея бесьпілётнікам атакавала Чарнобыльскую АЭС, на саркафагу над разбураным у 1986-м пры чарнобыльскай катастрофе энэргаблёку пачаўся пажар, які ня могуць патушыць некалькі дзён.
  • 12 лютага 2025 Трамп пагутарыў па тэлефоне з Пуціным, і 18 лютага 2025 году ў Эр-Рыядзе (Саудаўская Арабія) пачалася двухбаковая сустрэча з удзелам дзяржаўнага сакратара ЗША Марка Рубіё і кіраўніка МЗС Расеі Сяргея Лаўрова. Украіна на перамовы не запрошаная. Перад гэтым у Мюнхэне (Нямеччына) і Парыжы (Францыя) адбыліся, адпаведна, канфэрэнцыя па бясьпецы і саміт вядучых краінаў ЭЗ, але на іх так і ня выпрацавалі пляну доўгатэрміновай падтрымкі Ўкраіны. Акрамя таго, Вугоршчына — сябра Эўразьвязу, NATO і пры гэтым ляяльная да Расеі — дыстанцыявалася ад абмеркаваньня далейшай вайсковай дапамогі Кіеву, абвінаваціўшы іншыя краіны ў падбухторваньні далейшай вайны.
  • Незалежная праверка інфармацыі пра ваенныя дзеяньні, якую даюць афіцыйныя асобы розных бакоў, не заўсёды магчымая.