Вайскоўцы РФ пачалі паводле сьпісаў затрымліваць актывістаў, журналістаў і былых сілавікоў у Хэрсоне

Мітынг у Хэрсоне супраць акупацыі расейскімі войскамі, 5 сакавіка 2022.

Мітынг у Хэрсоне супраць акупацыі расейскімі войскамі, 5 сакавіка 2022.

У акупаваным расейскім войскам Хэрсоне сілавікі РФ перасьледуюць і затрымліваюць украінскіх актывістаў, журналістаў, былых вайскоўцаў і ўсіх, хто не хавае праўкраінскую пазыцыю.

Пра гэта ўкраінскай службе Радыё Свабода распавёў журналіст з Хэрсона Канстанцін Рыжэнка, якога таксама шукаюць.

Паводле яго слоў, у расейцаў ёсьць сьпісы актывістаў, якія выступаюць супраць вайны і акупацыі, ці проста выказвалі сваю праўкраінскую пазыцыю. Таксама шукаюць тых, хто фатаграфуе перамяшчэньне расійскай тэхнікі і перадае інфармацыю ўкраінскім сілавікам.

«Апошнія некалькі дзён, калі ў горад завезьлі СОБР і Расгвардыю, прадстаўнікі Расгвардыі пачалі хадзіць па дамах і выбіваць дзеверы актывістам, былым супрацоўнікам СБУ, былым вайскоўцам. Пагражаюць журналістам. Ёсьць інфармацыя, што аднаго журналіста забралі, але гэта неправераная інфармацыя. Мне некалькі разоў перадавалі інфармацыю, што канкрэтна мяне шукаюць. Чамусьці з фотаробатам. Яны заходзілі ў пад’езды на канкрэтныя паверхі, выбівалі канкрэтныя дзьверы і пераварочвалі пэўныя кватэры», — распавёў Радыё Свабода Канстанцін Рыжэнка.

Цяпер расейскія сілавікі ачапілі Дняпроўскі рынак, адзін з найбуйнейшых у горадзе. Ва ўсіх, хто хоча прайсьці на тэрыторыю рынку, ці выйсьці адтуль, правяраюць тэлефоны і глядзяць, ці перадаваў чалавек інфармацыю аб перамяшчэньні расейскай тэхнікі ў чат-бот СБУ, распавёў Канстанцін.

ГЛЯДЗІЦЕ ТАКСАМА: Зяленскі назваў шэсьць пунктаў Украіны, якім прысвоілі званьне «гарадоў-герояў» за супраціў расейскай агрэсіі


«Акупанты занялі СІЗА, якое раней выкарыстоўвалі як гарадзкі выцьвярэзьнік. Колькі чалавек туды ўжо прывезьлі — я не ведаю і ніхто не ведае. Вельмі шмат затрыманьняў было ў Новай Кахоўцы. Мне мясцовыя актывісты гавораць, што там настолькі шмат затрыманьняў, што ўжо не хапае месцаў у камэрах, і людзей проста зганяюць у гаражы мясцовга аддзяленьня МУС і там трымаюць іх. У іх ёсьць пэўныя сьпісы, і па іх пачалі працаваць. А потым яшчэ вылічваюць тых, хто адначасова стаў актыўным у працэсе вайны», — кажа Рыжэнка.

1 сакавіка расейскія войскі, абстрэльваючы шматпавярхоўкі, распачалі штурм Хэрсона. На наступны дзень расейскія вайскоўцы вылучылі патрабаваньні жыхарам горада, а праз дзень захапілі тэлевежу. Горад да гэтага часу ў акупацыі.

Жыхары выходзяць на мірныя мітынгі супраць акупацыі. 9 сакавіка Генштаб ВСУ паведаміў: «У сувязі з моцным супрацівам жыхароў горада Хэрсон, акупанты спрабуюць увесьці адміністрацыйна-паліцэйскі рэжым, для чаго ў Хэрсонскую вобласьць уведзеныя падразьдзяленьні Расгвардыі, якія зьдзейсьнілі антызаконнае затрыманьне больш як 400 грамадзянаў Украіны».

ГЛЯДЗІЦЕ ТАКСАМА: Foreign Policy: Расея падрыхтавала сьпісы для арыштаў і забойстваў ва Ўкраіне. Там ёсьць і беларусы

Вайна Расеі супраць Украіны

  • А 5-й гадзіне раніцы 24 лютага 2022 году кіраўнік Расеі Ўладзімір Пуцін заявіў пра пачатак ваеннай апэрацыі супраць Украіны на Данбасе па просьбе груповак «ДНР» і «ЛНР». 21 лютага падчас тэлезвароту да расейцаў Пуцін назваў так званыя «ДНР» і «ЛНР» незалежнымі дзяржавамі ў межах абласьцей. 22 лютага Савет Фэдэрацыі ратыфікаваў гэтае рашэньне.
  • Расейскія войскі атакавалі ў тым ліку з тэрыторыі Беларусі, выкарыстоўваючы лётнішчы, базы і дарогі. Прадстаўнікі рэжыму Лукашэнкі апраўдваюць вайну, яго праціўнікі лічаць тэрыторыю Беларусі акупаванай, многія заклікаюць да супраціву расейскім захопнікам. Насуперак заявам Пуціна пра атакі выключна на вайсковыя аб'екты, расейцы пачалі бамбаваць школы, дзіцячыя садкі і жылыя кварталы ўкраінскіх гарадоў.
  • 2 красавіка 2022 году, пасьля вызваленьня гораду Буча пад Кіевам, фотакарэспандэнты апублікавалі дзясяткі фотаздымкаў, на якіх відаць сотні нябожчыкаў, ахвяр масавых забойстваў, учыненых расейскімі войскамі. Многія пахаваныя ў стыхійных брацкіх магілах. Вялікія разбурэньні прынесла расейская акупацыя і Барадзянцы.
  • З 24 лютага Расея захапіла толькі адзін абласны цэнтар — Херсон. Расейскія войскі адступілі зь яго і з правабярэжнай часткі Херсонскай вобласьці ў лістападзе 2022 году. Горад быў акупаваны расейскімі войскамі ў першыя дні вайны фактычна без баёў. Увосень 2022 году ўкраінскія войскі правялі маштабны контранаступ, у выніку якога расейскія сілы пакінулі большасьць сваіх пазыцый у Харкаўскай вобласьці.
  • Нягледзячы на першапачатковыя заявы Пуціна пра тое, што акупацыя ўкраінскіх тэрыторыяў не ўваходзіць у пляны ўварваньня, 30 верасьня 2022 году была абвешчана анэксія чатырох вобласьцяў Украіны (Данецкай, Запароскай, Луганскай і Херсонскай), у тым ліку і тэрыторыяў, якія Расея не кантралявала.
  • 21 верасьня 2022 году Пуцін заявіў пра мабілізацыю ў Расеі. Пасьля гэтай заявы тысячы расейцаў накіраваліся на памежныя пункты і пачалі выяжджаць у Грузію, Казахстан, Армэнію, Манголію, Фінляндыю і іншыя краіны. У самой Расеі праціўнікі вайны падпалілі некалькі вайсковых камісарыятаў.
  • У 2023 годзе Лукашэнка і Пуцін заявілі пра разьмяшчэньне ў Беларусі расейскай ядзернай зброі. 13 чэрвеня Лукашэнка сказаў, што частка ядзернай зброі ўжо дастаўлена з РФ у Беларусь. 16 чэрвеня Пуцін таксама заявіў, што першыя ядзерныя зарады ўжо дастаўленыя на тэрыторыю Беларусі, а астатнюю частку перамесьцяць «да канца лета або да канца году».
  • 3 верасьня ўкраінскі брыгадны генэрал Аляксандар Тарнаўскі заявіў, што Ўзброеныя сілы Ўкраіны прарвалі першую лінію абароны на запароскім кірунку, на якую расейцы выдаткавалі больш за ўсё рэсурсаў.
  • У канцы 2023 і на пачатку 2024 расейцы працягвалі масавыя абстрэлы ўкраінскіх гарадоў: Дніпры, Кіеве, Харкаве, Адэсе і іншых месцах дзясяткі людзей загінулі і атрымалі раненьні. Украінскі бок у адказ абстрэльваў расейскі Белгарад, некалькі чалавек загінулі. Узброеныя сілы дзьвюх краін рэгулярна атакуюць падкантрольныя адна адной тэрыторыі бесьпілётнікамі.
  • Агулам з пачатку 2024 году ўкраінскія дроны пашкодзілі 18 расейскіх НПЗ, што прывяло да скарачэньня вытворчасьці амаль на 14%. У сакавіку былі атакаваныя такія абʼекты, як Разанскі НПЗ «Раснафты» і завод «Лукойла» ў Кстове ў Ніжагародскай вобласьці. Абодва ўваходзяць у топ-10 найбуйнейшых НПЗ Расеі і забясьпечваюць бэнзінам Маскву.
  • 6 жніўня 2024 году Ўкраіна пачала апэрацыю ў Курскай вобласьці. 19 жніўня прэзыдэнт Украіны Ўладзімір Зяленскі заявіў, што пад кантролем Украіны ў ходзе апэрацыі Ўзброеных сілаў Украіны знаходзяцца 92 паселішчы Курскай вобласьці Расеі. Галоўнакамандуючы Ўзброенымі сіламі Ўкраіны Аляксандар Сырскі ўдакладніў, што такіх населеных пунктаў 82. Улады Ўкраіны заявілі пра стварэньне ваенных камэндатураў і арганізацыі перадачы «гуманітарнай дапамогі ў населеныя пункты, якія знаходзяцца пад кантролем Украіны». Экспэрты Інстытуту вывучэньня вайны, прааналізаваўшы заявы і відэаматэрыялы з геалякацыяй, выказалі меркаваньне, што Ўкраіна кантралюе ў Курскай вобласьці ня ўсю тэрыторыю ў заяўленых межах прасоўваньня.
  • 16-18 жніўня ўкраінскія сілы падарвалі тры масты, якія мелі стратэгічнае значэньне для матэрыяльна-тэхнічнага забесьпячэньня групоўкі расейскіх войскаў ва Ўкраіне і вайсковай авіяцыі, якая базуецца ў Курскай вобласьці.
  • 17 лістапада Джо Байдэн зьняў абмежаваньні на нанясеньне ўдараў амэрыканскай дальнабойнай зброяй па тэрыторыі Расеі.
  • З прыходам да ўлады ў ЗША Дональда Трампа рэзка актывізавалася тэма магчымых мірных перамоваў. Прэзыдэнт ЗША абнавіў свае патрабаваньні да эўрапейскіх краінаў-сяброў NATO павялічваць выдаткі на абарону. Таксама палітык заявіў, што хоча, каб Украіна дала Злучаным Штатам кантроль за сваімі радовішчамі рэдказямельных выкапняў у абмен на фінансавую падтрымку яе ваенных дзеяньняў супраць Расеі.
  • У ноч на 14 лютага Расея бесьпілётнікам атакавала Чарнобыльскую АЭС, на саркафагу над разбураным у 1986-м пры чарнобыльскай катастрофе энэргаблёку пачаўся пажар, які ня могуць патушыць некалькі дзён.
  • 12 лютага 2025 Трамп пагутарыў па тэлефоне з Пуціным, і 18 лютага 2025 году ў Эр-Рыядзе (Саудаўская Арабія) пачалася двухбаковая сустрэча з удзелам дзяржаўнага сакратара ЗША Марка Рубіё і кіраўніка МЗС Расеі Сяргея Лаўрова. Украіна на перамовы не запрошаная. Перад гэтым у Мюнхэне (Нямеччына) і Парыжы (Францыя) адбыліся, адпаведна, канфэрэнцыя па бясьпецы і саміт вядучых краінаў ЭЗ, але на іх так і ня выпрацавалі пляну доўгатэрміновай падтрымкі Ўкраіны. Акрамя таго, Вугоршчына — сябра Эўразьвязу, NATO і пры гэтым ляяльная да Расеі — дыстанцыявалася ад абмеркаваньня далейшай вайсковай дапамогі Кіеву, абвінаваціўшы іншыя краіны ў падбухторваньні далейшай вайны.
  • Незалежная праверка інфармацыі пра ваенныя дзеяньні, якую даюць афіцыйныя асобы розных бакоў, не заўсёды магчымая.