Камітэт Сэнату ЗША прыняў рэзалюцыю з заклікам да максымальнага ціску на рэжым Лукашэнкі

Камітэт замежных дачыненьняў Сэнату ЗША у аўторак 19 кастрычніка прыняў рэзалюцыю ў справе сытуацыі ў Беларусі. Яна накіраваная на зацьвярджэньне ў Сэнат.

У рэзалюцыі сэнацкі камітэт спасылаецца на ўсе папярэднія рашэньні і дакумэнты амэрыканскага Кангрэсу, ураду, а таксама ўрадаў іншых краінаў і міжнародных арганізацыяў у справе сытуацыі ў Беларусі і ў сувязі з усімі падзеямі, якія адбываліся ў Беларусі падчас выбарчай кампаніі 2020 году і пасьля выбараў 9 жніўня.

У дэклярацыйнай частцы рэзалюцыі згадваецца таксама сустрэча прэзыдэнта Джо Байдэна з апазыцыйнай лідэркай Беларусі Сьвятланай Ціханоўскай, пры гэтым адзначаецца, што Ціханоўская далей прадстаўляе агульнае памкненьне беларускага народу да свабодных і справядлівых выбараў і дэмакратыі.

ГЛЯДЗІЦЕ ТАКСАМА: ЗША абвясьцілі новыя санкцыі супраць рэжыму Лукашэнкі. СЬПІС

Рэзалюцыя пастанаўляе, што Сэнат -

надалей, у першую гадавіну нелегітымных прэзыдэнцкіх выбараў у Беларусі 9 жніўня 2020 году, адмаўляцца прызнаваць Аляксандра Лукашэнку легітымна абраным кіраўніком Беларусі;
асуджае няспынныя рэпрэсіі Лукашэнкі супраць удзельнікаў дэмакратычнага руху, кіраўнікоў Каардынацыйнай рады, мірных пратэстоўцаў, супрацоўнікаў дзяржаўных прадпрыемстваў, якія ўдзельнічалі ў страйках, незалежных назіральнікаў за выбарамі, незалежных журналістаў і блогераў, мэдыцынскіх работнікаў, выкладчыкаў, настаўнікаў, спартоўцаў і дзеячоў культуры;
працягвае заклікаць да выкананьня ўрадам Беларусі свабодна ўзятых на сябе абавязаньняў у якасьці чальца Арганізацыі бясьпекі і супрацоўніцтва ў Эўропе (АБСЭ) і прымае прапанову АБСЭ садзейнічаць правядзеньню агульнанацыянальнага дыялёгу і паўнавартасна ўдзельнічаць у працэсе АБСЭ;
заклікае правесьці ў Беларусі новыя прэзыдэнцкія і парлямэнцкія выбары, якія б праводзіліся свабодна і справядліва ў адпаведнасьці са стандартамі АБСЭ і пад наглядам назіральнікаў АБСЭ і незалежных унутраных назіральнікаў;
вітае цесную каардынацыю ўраду Злучаных Штатаў з Эўрапейскім Зьвязам, Вялікай Брытаніяй, Канадай, іншымі краінамі-саюзьніцамі і краінамі-партнэрамі і міжнароднымі арганізацыямі ў прасоўваньні прынцыпаў дэмакратыі, вяршэнства закону і правоў чалавека ў Беларусі і заклікае працягваць каардынацыю ў справе максымальнага ціску на рэжым Лукашэнкі;
працягвае заклікаць да неадкладнага вызваленьня, без папярэдніх умоваў, усіх палітычных зьняволеных у Беларусі;
вітае нядаўняе вызваленьне журналістаў Радыё Свабодная Эўропа / Радыё Свабода (РСЭ/РС) Алега Грузьдзіловіча і Іны Студзінскай і заклікае да безумоўнага вызваленьня ўсіх палітвязьняў і журналістаў, затрыманых паводле сумнеўных абвінавачаньняў, у тым ліку кандыдатаў ад апазыцыі Сяргея Ціханоўскага і Віктара Бабарыкі, дэмакратычнай актывісткі Марыі Калесьнікавай і журналіста РСЭ/РС Ігара Лосіка;
асуджае прымусовае адхіленьне ад курсу рэйсу 4978 Ryanair з мэтай арышту Рамана Пратасевіча і яго партнэркі Соф’і Сапегі, што парушыла міжнароднае заканадаўства аб цывільнай авіяцыі і паставіла пад пагрозу жыцьцё невінаватых пасажыраў і членаў экіпажу, і заклікае да іх неадкладнага безумоўнага вызваленьня;
ацэньвае адвагу беларусаў, якія стварылі наватарскія спосабы пратэсту супраць аўтакратыі Лукашэнкі, і аддае належнае намаганьням беларускай дыяспары захаваць міжнародную ўвагу на пагаршэньні палітычнай сытуацыі;
удзячны надзвычайнай падтрымцы, якую прапануюць урады Літвы, Украіны і Польшчы ў падтрымку народу Беларусі, у тым ліку падтрымку палітычнай апазыцыі, разьмяшчэньне палітычных уцекачоў і падтрымку свабодных СМІ;
заклікае рэжым Лукашэнкі неадкладна спыніць эксплюатацыю і інструмэнталізацыю мігрантаў і перастаць накіроўваць людзей да межаў Літвы;
вітае Выканаўчы загад, абвешчаны 9 жніўня 2021 году, які ўжывае дадатковыя санкцыі супраць рэжыму Лукашэнкі, і заклікае адміністрацыю Байдэна разгледзець усе наяўныя ў яе распараджэньні эканамічныя, палітычныя і дыпляматычныя інструмэнты для падтрымкі дэмакратыі ў Беларусі;
вітае санкцыі Эўрапейскага Зьвязу, уведзеныя супраць рэжыму Лукашэнкі, і заклікае ЗША працягваць каардынаваць дадатковыя захады з Эўрапейскім Зьвязам;
падкрэсьлівае, што Злучаныя Штаты падтрымліваюць народ Беларусі ў яго імкненьні захоўваць свой сувэрэнітэт, выбіраць уласнае кіраўніцтва і жыць на свабодзе, і прызнаюць маштабныя намаганьні беларускай апазыцыі каардынаваць намаганьні са Злучанымі Штатамі, Эўразьвязам, АБСЭ і Арганізацыя Аб’яднаных Нацый дзеля правядзеньня свабодных і сумленных выбараў для свайго народу.

Цяпер рэзалюцыю мае разглядзець Сэнат Злучаных Штатаў у поўным складзе.

Што варта ведаць пра санкцыі ЗША

Першыя санкцыі, якія ўвяла адміністрацыя прэзыдэнта Джорджа Буша пасьля прэзыдэнцкіх выбараў у Беларусі ў 2006 годзе, прадугледжвалі блякаваньне ўласнасьці і актываў групы высокіх чыноўнікаў, уключна з Аляксандрам Лукашэнкам. Санкцыі распаўсюджваліся таксама і на сем’і гэтых чыноўнікаў. Ім таксама забаранілі ўезд на тэрыторыю ЗША.

Пазьней асобам, у тым ліку і новым, якія папоўнілі сьпісы, забаранілі мець актывы на тэрыторыі ЗША і весьці бізнэс з амэрыканскімі партнэрамі.

Пасьля прэзыдэнцкіх выбараў у Беларусі напрыканцы 2010 году ЗША пашырылі сьпіс беларускіх чыноўнікаў, якім забаронены ўезд у ЗША. Акрамя таго, грамадзянам ЗША забаранілі весьці бізнэс зь дзяржаўным канцэрнам «Белнафтахім» і шэрагам іншых прадпрыемстваў. Гэтак Злучаныя Штаты адрэагавалі на рэпрэсіі пасьля выбараў, у тым ліку на зьняволеньне шэрагу кандыдатаў у прэзыдэнты.

Пра якія беларускія прадпрыемствы ідзе гаворка

«Белнафтахім»,
«Белнафтахім ЗША»,
«Нафтан»,
«Беларускі нафтавы гандлёвы дом»,
«Белшына»,
«Гродна Азот»,
«Гроднахімвалакно»,
ААТ «Лякафарба»,
ААТ «Полацак-Шкловалакно».

Прадпрыемствам i грамадзянам ЗША было забаронена ўступаць у эканамічныя і фінансавыя дачыненьні з гэтымі арганізацыямі, а ўся іх маёмасьць і рахункі, якія знаходзяцца на тэрыторыі ЗША, былі замарожаныя. Да таго ж многія краіны і кампаніі адмаўляюцца працаваць з прадпрыемствамі, якія знаходзяцца пад санкцыямі ЗША.

У кастрычніку 2015 году Міністэрства фінансаў ЗША прыпыніла санкцыі супраць гэтых дзевяці беларускіх прадпрыемстваў у сувязі з «пэўным прагрэсам у сфэры дэмакратыі і правоў чалавека», а таксама з мэтай падтрымкі незалежнасьці і сувэрэнітэту Беларусі.
Пасьля прэзыдэнцкіх выбараў у Беларусі ў жніўні 2020 году і рэпрэсій, якія адбыліся пасьля іх, ЗША аднавілі санкцыі ад 3 чэрвеня 2021 году. Адпаведнае рашэньне 19 красавіка 2021 году апублікавала Міністэрства фінансаў ЗША. Злучаныя Штаты дабіваюцца вызваленьня ўсіх палітвязьняў.

Санкцыі Эўразьвязу супраць рэжыму Лукашэнкі

Эканамічныя сэктаральныя санкцыі

Эканамічныя сэктаральныя санкцыі былі ўведзеныя Эўразьвязам пасьля інцыдэнту з прымусовай пасадкай самалёта Ryanair у Менску 23 траўня 2021 году і наступнага затрыманьня журналіста Рамана Пратасевіча і ягонай партнэркі Соф'і Сапегі, а таксама з прычыны парушэньняў правоў чалавека і рэпрэсій.

У матывацыйнай частцы прынятага рашэньня прыгадваюцца, у прыватнасьці, эскаляцыя сур’ёзных парушэньняў правоў чалавека ў Беларусі і жорсткія рэпрэсіі супраць грамадзянскай супольнасьці, дэмакратычнай апазыцыі і журналістаў, а таксама асобаў, якія належаць да нацыянальных меншасьцяў.

24 чэрвеня 2021 году Эўразьвяз увёў наступныя абмежавальныя захады:

У экспарце і перадачы абсталяваньня, тэхналёгіяў або праграмнага забесьпячэньня, прызначанага для выкарыстаньня ў інтарэсах беларускіх уладаў у маніторынгу або перахопе Інтэрнэту і тэлефоннай сувязі на мабільных або стацыянарных прыладах.
У экспарце ў Беларусь тавараў падвойнага прызначэньня для вайсковага выкарыстаньня.
У экспарце ў Беларусь тавараў, якія выкарыстоўваюцца для тытунёвых вырабаў.
У імпарце ў ЭЗ нафтапрадуктаў з Беларусі.
У імпарце ў ЭЗ калійных угнаеньняў з Беларусі,
У доступе на фінансавыя рынкі ЭЗ ўраду Беларусі, а таксама беларускім дзяржаўным фінансавым інстытутам і субʼектам.
Эўрапейскаму інвэстыцыйнаму банку забаронена фінансаваць праекты ў дзяржаўным сэктары Беларусі.

Санкцыі супраць асобаў і прадпрыемстваў

Раней, на пасяджэньні ў Люксэмбургу 21 чэрвеня 2021 году, міністры замежных спраў Эўразьвязу зацьвердзілі чацьвёрты пасьля прэзыдэнцкіх выбараў 2020 году ў Беларусі пакет санкцый супраць беларускага рэжыму.

Санкцыйны сьпіс з 78 чалавек і 8 арганізацый, якім замарожваюцца актывы і забараняецца выдача візаў у Эўразьвяз, быў апублікаваны ў афіцыйным часопісе Эўразьвязу, такім чынам ён набывае моц.

Яшчэ раней, у кастрычніку, лістападзе і сьнежні 2020 году Эўразьвяз увёў тры пакеты санкцый супраць уладаў Беларусі. Абмежавальныя захады тычацца афіцыйных асобаў, а таксама некаторых прадпрыемстваў. Агулам у санкцыйным сьпісе тады апынуліся 84 асобы, якім забаронены ўезд у краіны ЭЗ. У сьпіс уваходзіць Аляксандар Лукашэнка, ягоны сын Віктар Лукашэнка, кіраўніца ЦВК Лідзія Ярмошына, старшыня КДБ Іван Тэртэль, старшыня Сьледчага камітэту Іван Наскевіч, генэральны пракурор Андрэй Швед і іншыя сілавікі, а таксама судзьдзі і чальцы выбарчых камісіяў.

Сярод іншага, ЭЗ увёў санкцыі супраць юрыдычных асобаў: ЗАТ «Белтэхэкспарт», «Дана Холдынгз/Дана Астра», Кіраўніцтва справаў прэзыдэнта Беларусі, ТАА «Сінэзіс», ААТ «АГАТ — электрамэханічны завод», ААТ «140-ы рамонтны завод» і ААТ «Менскі завод колавых цягачоў».