Якімі будуць адносіны Беларусі і ЗША, калі прэзыдэнтам быў абраны Джо Байдэн? Ці прыедзе тады ў Беларусь у хуткім часе амбасадар ЗША? Ці ўвядзе Вашынгтон новыя санкцыі адносна Беларусі? Якімі будуць шанцы на ўгоду ЗША і Расеі адносна Беларусі?
Гэтыя пытаньні ў «Праскім акцэнце» абмяркоўваюць палітычныя аглядальнікі Валер Карбалевіч і Віталь Цыганкоў і экс-кандыдат у прэзыдэнты Беларусі, былы амбасадар Беларусі ў ЗША Валер Цапкала.
Цапкала
- У амэрыканскіх традыцыях два базавыя падыходы. Адзін грунтуецца на інтарэсах Амэрыкі, выгады для амэрыканскага бізнэсу, гэты падыход часьцей адстойваюць рэспубліканцы. Другі падыход заснаваны на прынцыпах, прынцыпах дэмакратыі і правоў чалавека. Гэты падыход больш уласьцівы дэмакратам.
- З прыходам Байдэна ў беларускай палітыцы зьявіцца новы гулец — ЗША.
- Мяркую, што бліжэйшым часам у ЗША будзе прыняты закон аб вылучэньні сур’ёзных сродкаў на падтрыманьне дэмакратыі ў Беларусі.
- Думаю, што больш актыўнай будзе падтрымка страйкавага руху ў Беларусі з боку амэрыканскіх прафсаюзаў.
- Лукашэнка надакучыў усім — беларускаму народу, Амэрыцы і нават Расеі.
- Трамп ня мог эфэктыўна весьці дыялёг з Масквой, бо яго абвінавачвалі ў сувязях з Крамлём. Байдэна ніхто ў гэтым не абвінавачвае, і яму будзе прасьцей весьці дыялёг з Пуціным, у тым ліку і наконт Беларусі.
- Я мяркую, што амбасадарка ЗША бліжэйшым часам не прыедзе ў Менск. Гэта азначала б фармальнае прызнаньне Лукашэнкі прэзыдэнтам.
- Яе можа і прызначаць, але ў Менск яна не паедзе да таго часу, пакуль сытуацыя ў Беларусі не праясьніцца.
- Мы зробім сумесную заяву з заклікам, каб гэтага не адбылося.
Карбалевіч
- Зьмена ў амэрыканскай палітыцы безумоўна адбудзецца з прыходам Байдэна.
- Я не зусім згодны са спадаром Цапкалам. Найбольш жорсткі падыход да афіцыйнага Менску быў, калі прэзыдэнтам ЗША быў рэспубліканец Джордж Буш малодшы.
- А пры Абаму пра Беларусь у Вашынгтоне крыху забылі.
- Адміністрацыя Трампа фактычна адмовілася ад амэрыканскага лідэрства ў сьвеце. І зьнешняя палітыка стала ізаляцыянісцкай.
- У мяне ёсьць сумнеў, што Масква і Вашынгтон дамовяцца наконт Беларусі і пры прэзыдэнту Байдэну.
- Беларуская тэма ня будзе для Байдэна першачарговай.
- ЗША не адмянялі санкцыяў, якія дзейнічалі адносна Беларусі. Ёсьць эканамічныя санкцыі, хоць яны і замарожаныя, дзейнічаюць візавыя і пэрсанальныя санкцыі адносна пэўнага кола чыноўнікаў.
- Пры адміністрацыі Трампа Беларусь пачала купляць амэрыканскую нафту. У гэтых умовах аднаўленьне санкцыяў адносна «Белнафтахіму» выглядае недарэчным.
- Але калі рэпрэсіі ў Беларусі будуць узмацняцца, цалкам імаверна, што сэктаральныя санкцыі адносна беларускай нафтахімічнай галіны могуць быць адноўленыя.
Цыганкоў
- Рэспубліканцы традыцыйна антырасейскія. Калі ў Расеі быў адносны лібэрал Мядзьведзеў, тады ЗША запусьцілі «перазагрузку» адносінаў.
- Дэмакраты звычайна ставяцца больш жорстка да парушэньня правоў чалавека.
- Дзярждэпартамэнт ЗША ў найменшай ступені залежыць ад зьменаў кіраўніцтва краіны. І там назіраецца пэўная пераемнасьць.
- Наладжваньне стасункаў з Эўропай, з Кітаем, аднаўленьне ядзернай угоды з Іранам — усё гэта будзе для Байдэна больш прыярытэтна, чым беларускае пытаньне.