Ці прыме Эўразьвяз прапановы Эўрапарлямэнту наконт Беларусі? Якія дылемы эўрапейскай палітыкі стасоўна Беларусі? Якое значэньне ў фармаваньні гэтай палітыкі адыгрывае расейскі фактар? Якога выніку сваёй палітыкі чакае Эўразьвяз?
На гэтыя пытаньні ў «Праскім акцэнце» адказваюць экспэртка Беларускага інстытуту стратэгічных дасьледаваньняў Кацярына Шмаціна і дырэктарка базаванага ў Браціславе міжнароднага аналітычнага цэнтру GLOBSEC Policy Institute Алена Кудзько.
Кудзько:
- У папярэднія гады ЭЗ прызнаваў, што Лукашэнка выйграваў выбары, хаця і несумленным шляхам. Цяпер ЭЗ кажа, што не прызнае вынікаў выбараў.
- Няма прапісаных міжнародных нормаў таго, што азначае непрызнаньне кіраўніка дзяржавы. Думаю, што тут будзе шмат імправізацыі.
- Цяперашняя сытуацыя беспрэцэдэнтная для Беларусі, але ў сьвеце іх такіх шмат. І калі ўвесьці жорсткія санкцыі да Беларусі, то ўзьнікаюць пытаньні — што мы будзем рабіць з Ганконгам, з Турэччынай, з Эгіптам? ЭЗ сам у роспачы.
- ЭЗ асьцерагаецца, як бы сваімі дзеяньнямі не пагоршыць сытуацыю.
- Ня думаю, што Пуцін бачыць Лукашэнку кіраўніком Беларусі цягам яшчэ многіх гадоў.
- Ні ў каго няма ілюзіяў, што прапанаваныя санкцыі ў кароткатэрміновай пэрспэктыве нешта зьменяць у Беларусі.
- Лукашэнка — куражны. Ці знойдзецца ў ЭЗ 28 куражных лідэраў, якія змогуць адказаць яму ў ягоным стылі?
Шмаціна:
- Адрозьненьне ад папярэдніх рашэньняў — у тым, што Эўрапарлямэнт разглядае ў якасьці самастойнага актара дэмакратычныя сілы, у прыватнасьці Каардынацыйную раду.
- Таксама важны момант — заклік спыніць фінансаваньне Беларусі з боку эўрапейскіх інстытуцыяў.
- Эўразьвязу важна, каб падобную пазыцыю стасоўна Беларусі выказвалі і ЗША, і АБСЭ, і ААН. Калі ЭЗ будзе адзінай інстытуцыяй, якая не прызнае Лукашэнку, то будзе пытаньне, наколькі гэта пашкодзіць Лукашэнку.
- Падтрымка Лукашэнкі з боку Расеі не настолькі адназначная, Лукашэнка — таксічны для Пуціна.
- Я не чакаю, што пазыцыя Эўразьвязу хутка зьменіць сытуацыю ў Беларусі.
- Лукашэнка зможа ўжыцца з пэрсанальнымі санкцыямі. Яны ня вельмі адрозьніваюцца ад тых, якія дзейнічалі пасьля 2010 году.