«Што ты сьмяесься?» Як у Іўі на дзень увялі, а потым адмянілі масачны рэжым

Рэпартаж зь Іўя, дзе маскі зрабілі абавязковымі, а потым перадумалі.

Каранавірус у Беларусі і ў сьвеце. Як разьвіваюцца падзеі >>

Па колькасьці масак на квадратны мэтар маленькае Іўе, здаецца, абагнала Горадню. Уся справа ў публікацыі мясцовай газэты, якая забавязала івейцаў «ахоўваць органы дыханьня» ў грамадзкіх месцах. Правіла дзейнічала цягам дня, пакуль рэспубліканскія мэдыя не «паднялі шум».

Пакупнікі сынхронна выцягваюць і надзяваюць маскі перад уваходам у краму. Стомленыя прадаўцы сьцягнулі павязкі на падбародзьдзе. Па райцэнтры мноства мінакоў ходзяць, закрыўшы рот і нос. Кліентаў, якія не выкарыстоўваюць сродкі засьцярогі, ніхто ніадкуль не выганяе.

У краме

Івейскія мэдыкі выказваюць падзяку спонсарам і валянтэрам, якія іх падтрымліваюць. Праз паўгадзіны кіроўца «хуткай» паказвае непрыстойны жэст фатографу за спробу яго зьняць.

«Усе прыходзяць у масках», — упэўнена расказвае паштарка. Яе не бянтэжыць, што пяць хвілін таму яна на вачах у іншых абслугоўвала маладзёна бяз сродкаў аховы. Ейная ўласная маска ў гэты час «спаўзла» з носа.

На пошце

«Вы ведаеце, я не надзявала маску, бо амаль не было наведвальнікаў», — усьміхаецца прадавачка Натальля. Цягам амаль усёй размовы пра неабходнасьць СІЗ (сродкаў індывідуальнай засьцярогі) яна трымае сваю маску ў руках.

Яшчэ 26 траўня маскі былі абавязковыя ў крамах, аптэках, банках і іншых грамадзкіх месцах Івейскага раёну. Правіла тычылася як работнікаў, так і наведнікаў. Пра гэта напісала мясцовая дзяржаўная газэта «Іўеўскі край».

Скрыншот з сайта газэты «Іўеўскі край» за 26 траўня.

Празь дзень, калі інфармацыя разьляцелася па сеціве, маскі сталі зноў толькі рэкамэндацыяй.

У сямітысячным Іўі адлюстравалася падзеленая Беларусь.

Уезд у Іўе

Вуліца. «Адзін надзеў маску, а другі сьмяецца»

«Ці шмат у вас людзей з каранавірусам?» — пытаемся ў мужчыны старэйшага ўзросту, які прыпаркаваў аўтамабіль каля крамы ў цэнтры гораду.

«Хапае», — адказвае ён і прадстаўляецца Вацлавам.

Наконт таго, чаму менавіта Івейшчына ці ня першай у краіне абвясьціла пра такі рашучы крок, суразмоўца мае сваё меркаваньне.

«Бо, перапрашаю, усе пафігісты. Адзін надзеў маску, а другі ідзе ззаду, сьмяецца, усьміхаецца. Што ты сьмяесься?», — кажа Вацлаў і паказвае маску, якая ляжыць у машыне пад рукой. Запэўнівае, што ў краму толькі ў ёй.

Маладзён побач кажа, што ў Іўі зь сярэдзіны траўня закрылі на карантын сярэднюю школу, бо захварэла настаўніца. Пачатковая школа і гімназія працуюць.

«Дык тут лекары пахварэўшы ў шпіталі... А хто-та прызнаецца? Так як у нас Лукашэнка, дакладна скажа: „У нас усё добра!“», — дадае Вацлаў.

ГЛЯДЗІЦЕ ТАКСАМА: «Выносілі з інсультам, дзядоў, бабак». Што адбываецца ў Іўі, дзе пацьвердзілі выпадак каранавірусу

Бібліятэка. «Маска сьмярдзіць»

У бібліятэцы ў цэнтры гораду адна наведніца, бяз маскі. У залі яшчэ тры супрацоўніцы ў масках. Чытачка дастае з торбы нядаўна набытую павязку, нюхае і робіць выснову: «Сьмярдзючая». Гатовая насіць яе, памыўшы. За ёй заходзіць яшчэ адзін мужчына, каб здаць кнігі. СІЗ ён ня мае, але кнігі ў яго бяруць. Супрацоўнікі кажуць, што інфармацыю пра масачны рэжым чыталі ў інтэрнэце, але да іх такія абавязкі не даводзілі.

Дырэктарка бібліятэкі Сьвятлана Мірончык кажа, што работнікі набывалі маскі па ўласным жаданьні і за свой кошт — «людзі прыходзяць розныя».

Са сфэры культуры тут ведаюць толькі аднаго чалавека, які ляжыць у шпіталі з пацьверджаным COVID-19

«У нас адносна спакойна. Такога ажыятажу, як пішуць, [няма]», — падсумоўвае дырэктарка.

З пачаткам эпідэміі чытачоў тут паменела, масавыя мерапрыемствы адмянілі, пераходзяць у онлайн-фарматы.

ГЛЯДЗІЦЕ ТАКСАМА: Першы выпадак каранавірусу зафіксавалі ў Іўі на Горадзеншчыне

Мэдыкі. «Сродкаў аховы хапае»

Івейскі лекар ананімна расказвае, што ў іх эпідэмічная сытуацыя ня горшая за іншыя раёны. Чаму менавіта івейцаў забавязалі да масак, ён ня ведае. Па ягоных словах, раённы шпіталь не перапоўнены, мэдыкі спраўляюцца з нагрузкай. Супрацоўнікам хапае СІЗ. Іх дапамагалі закупляць спонсары, прафсаюз, забясьпечваюць імі валянтэры.

«Добра, што ў нас гэта здарылася з самага пачатку», — мяркуе суразмоўца.

Іўе было другім населеным пунктам пасьля абласнога цэнтру, дзе на Горадзеншчыне выявілі каранавірус. На думку лекара, дзякуючы гэтаму іх адразу забясьпечылі сродкамі аховы. Яны могуць не эканоміць: камбінэзон са спанбонду выкідаюць пасьля адной зьмены, маскі з тканіны служаць 1,5–2 гадзіны.

Мэдык адпачывае ў двары івейскага шпіталя на зямлі пад дрэвам у поўнай экіпіроўцы — у памяшканьні ў такім касьцюме вытрываць цяжка, горача.

Перад уваходам у івейскую лякарню ўсе надзяваюць маскі

Хуткая дапамога

Аптэка. «А што, калі чалавек прыйшоў купіць маску?»

Аптэкарку Крысьціну ад кліентаў і так аддзяляе празрыстая перагародка. Цяпер твар абаронены дадаткова. Яна кажа, што не адмовіць чалавеку бязь СІЗ.

«А што, калі чалавек прыйшоў купіць маску?», — апраўдвае яна такога пакупніка.

У аптэцы

Па словах Крысьціны, да аптэкі не даводзілі такі абавязак — патрабаваць масачны рэжым. Праўда, рэкамэндацыі наконт СІЗ і дыстанцыі распаўсюджваюць даўно. Прыкладна палова наведнікаў іх прытрымліваецца. Антысэптыкі і сродкі засьцярогі разьмяталі на самым пачатку, калі выявілі першыя выпадкі ў Менску. Тады ж аптэкі асабліва правярала санстанцыя, ці выконваюць усе нормы.

У самой Крысьціны няма знаёмых у Іўі з каранавірусам. Пры тым, што кожны тут ведае паўгорада. Праўда, многія ізаляваліся. У аптэку цяпер прыходзіць мала старых. Лекі для іх набываюць дзеці ды ўнукі. У касьцёл ходзяць па 10–12 чалавек, а мусульманскае сьвята Ўраза-байрам (сёлета адзначаецца 23–24 траўня) многія татары сьвяткавалі дома.

Касьцёл

На думку аптэкаркі, абавязковы карантын быў бы дарэчы.

«Увесь сьвет баіцца, а ён кажа: „Псыхоз“», — камэнтуе яна словы кіраўніка дзяржавы пра каранавірус.

Крама. «Я ў масцы яшчэ больш хворай сябе адчуваю»

Прадавачка Натальля працуе бяз маскі. Тлумачыць, што за дзень было ўсяго 5 пакупнікоў. Калі хто заходзіць, яна надзявае павязку, кажа Натальля, трымаючы маску падчас гутаркі ў руках.

«Пасьля таго, што ўчора напісала газэта, амаль усе ў масках», — расказвае жанчына.

Адзін са спосабаў насіць маску ў райцэнтры

Вуліцы мястэчка дэзынфікуюць

«У шпіталі такая сытуацыя, што ім цэлы дзень пахадзіць у масцы вельмі складана. Я ў масцы яшчэ больш хворай сябе адчуваю. Тады ўжо здаецца, што і насмарк зьявіўся», — кажа Натальля.

Яна таксама ня ведае нікога з каранавірусам, нягледзячы на вялікае кола знаёмых. Ейныя дзеці ходзяць у гімназію ў малодшыя клясы: дачка вучыцца адна ў клясе, старэйшае дзіця — адно з трох.

«Усе кажуць: „Страшна-страшна“. Я толькі па чутках магу сказаць, а чуткі вельмі перабольшаныя... Я моцна не набіраю ў галаву, не цікаўлюся», — камэнтуе агульную сытуацыю з каранавірусам у раёне прадавачка.

Крама нават закрывалася на некалькі дзён, калі ў Іўі выявілі першыя выпадкі каранавірусу, бо пакупнікоў зусім не было. А потым «пачалі жыць звычайным жыцьцём».

Улада. «Я ўжо стамілася ўсім адно і тое ж гаварыць»

У Івейскім райвыканкаме журналісту БелаПАН не захацелі патлумачыць, што адбываецца ў раёне з масачным рэжымам. Старшыня Аляксандар Булак у водпуску. Прайсьці да ягонага намесьніка Віталія Мілюнца не ўдалося. Супрацоўніца выканкаму пайшла яго паклікаць. У гэты час праход да чыноўнікаў перакрываў турнікет.

Перад ім міліцыянт у масцы кантраляваў прыём наведнікаў.

«А вы ведаеце, што ў нас забаронены ўваход без масак?», — пытаўся ён у «неабароненага» мужчыны, але размаўляў зь ім і далей, і ўрэшце прапусьціў да кабінэтаў.

Супрацоўніца выканкаму вярнулася адна і пераказала словы намесьніка: галоўны лекар санстанцыі ўжо даваў інтэрвію іншым мэдыя, а ён, Віталь Мілюнец, нічога больш ня можа дадаць.

Івейскі райвыканкам

Галоўная санітарная лекарка Івейскага раёну Анастасія Жамойта праз тэлефон адказала журналісту БелаПАН, што яна ўжо тлумачыла пытаньне масачнага рэжыму іншым журналістам.

«Пазваніце ім, запытайцеся. Я ўжо стамілася ўсім адно і тое ж гаварыць», — скончыла размову Анастасія Жамойта і павесіла слухаўку.

* * *

Пад канец заяжджаем яшчэ ў адну сеткавую краму. На дзьвярах тыя ж рэкамэндацыі. Дзеля экспэрымэнту ўпершыню за некалькі месяцаў заходжу ў памяшканьне з «адкрытым тварам». Маска прадавачкі вісіць так нізка, што абараняе хіба што шыю. Амаль усе пакупнікі ў павязках, ня толькі аптэчных, але і каляровых, дызайнэрскіх. Касірка стомлена ўглядаецца ў кліента-бязмасачніка, хмыкае і нічога ня кажа.

«Мы клапоцімся пра вашае здароўе»

Гэтая публікацыя падрыхтаваная з выкарыстаньнем інфармацыі БелаПАН.