У Кіеве адкрылася XVI Міжнародная спэцыялізаваная выстаўка «Зброя і бясьпека» — наймаштабнейшая за апошнія некалькі гадоў. Яна сабрала ня толькі рэкордную колькасьць удзельнікаў, але і найноўшыя ўзоры вайсковай тэхнікі і зброі.
На выставачную пляцоўку ўпершыню для публічнай дэманстрацыі прывезьлі ракетны супрацькарабельны комплекс «Нэптун», створаны ва Ўкраіне ў рэкордныя тэрміны — яшчэ ў траўні праводзіліся яго агнявыя выпрабаваньні. Таксама ўпершыню дэманструюцца буйнакалібэрны кулямёт з дыстанцыйным кіраваньнем і плавучы бронетранспартэр «Отаман-3».
Без удзельнікаў зь Беларусі, але зь беларускімі камплектуючымі
Беларусь ужо трэці год у выстаўцы ня ўдзельнічае. Але ўкраінскія прадпрыемствы шторазу дэманструюць навінкі вайсковай тэхнікі, створанай на базе беларускіх складнікаў. Агрэсія Расеі падштурхнула і дзяржаўныя, і прыватныя прадпрыемствы пераарыентавацца пад патрэбы войска. А яно найперш патрабавала грузавой тэхнікі, здольнай перавозіць боепрыпасы, і вайсковай тэхнікі ў зону павялічанай рызыкі.
Сёлета кіеўская кампанія «Практыка» прадэманстравала новую такую распрацоўку — браняваны грузавы аўтамабіль «Козак-012». Ён ствараецца на базе МАЗ-6317. Ва Ўкраіне на яго ўсталёўваюць браняваную кабіну вышэйшай клясы абароны, адмысловую здымную плятформу з мульты-ліфтам, якая дазваляе пры пагрузцы абыходзіцца бяз кранаў.
Спэцыялізаваны грузавы бронеаўтамабіль “Козак-012” зроблены на базе МАЗу
«На гэтай машыне зручна перавозіць і боепрыпасы з тэхнікай, а таксама эвакуаваць пашкоджаную тэхніку. Наша распрацоўка ўжо прайшла выпрабаваньні і цяпер дапушчаная для эксплюатацыі ва Ўзброеных сілах Украіны. Мы ўжо рыхтуем першыя кантракты на пастаўку такіх бранявых аўтамабіляў», — сказаў Свабодзе намесьнік дырэктара прадпрыемства «Практика» Віктар Крывы.
Гэтае прадпрыемства да вайны на Данбасе спэцыялізавалася на выпуску тэхнікі для банкаўскай сыстэмы.
Намесьнік дырэктара прадпрыемства «Практика» Віктар Крывы ўдзячны Беларусі за супрацу
Як і прадстаўнікі ўсіх іншых абаронных прадпрыемстваў, якія ўдзельнічаюць у выстаўцы і прадстаўляюць узоры тэхнікі зь беларускімі складнікамі, Віктар Крывы падрабязнасьцяў кантракту і супрацы зь Беларусьсю не ўдакладняе:
«Лічба закрытая. Але першая партыя дазволіць нам ацаніць здатнасьць выкарыстаньня такога варыянту машыны ў баявых умовах. Дарэчы, гэтая мадыфікацыя МАЗу досыць актыўна выкарыстоўваецца ў нашым войску і ўжо паказала свае высокія характарыстыкі. Таму мы шчыльна супрацоўнічаем зь беларускімі вытворцамі і дзякуем ім за такі аўтамабіль».
«Варта» выпрабаваная ў баях
Спэцыялізаваны бронеаўтамабіль «Варта», які з 2016 году вырабляецца ў сэрыйнай вытворчасьці на прадпрыемстве «Українська бронетехніка» (да 2015 году яно займалася выпускам тары з плястмасы), таксама ствараецца на базе беларускага шасі.
З 2017 году «Варта» — на ўзбраеньні падразьдзяленьняў Міністэрства абароны Ўкраіны
Гэтая машына стваралася адмыслова для паліцыі спэцыяльнага прызначэньня «КОРД» і сілаў спэцыяльных апэрацый Нацыянальнай гвардыі Ўкраіны. Пасьля дадатковага аснашчэньня баявым модулем з кулямётам «Варту» накіравалі на ўсход, у зону правядзеньня антытэрарыстычнай апэрацыі (цяпер Апэрацыя аб’яднаных сілаў). Там яна выкарыстоўвалася як машына падтрымкі пяхоты і абароны блёкпастоў.
«Гэтыя машыны пакуль не экспартуюцца, мы забясьпечваем патрэбы ўласнай арміі. Але мы плянуем зь ёй выйсьці і на зьнешні рынак. Цяпер над гэтым працуем, бо цікавяцца заказчыкі. Разглядаецца пытаньне пастаўкі машыны як на шасі МАЗу — гэта надзейнае шасі, так і КРАЗу ці іншых вытворцаў, напрыклад, „Татра“», — сказаў Свабодзе першы намесьнік дырэктара прадпрыемства «Українська бронетехніка» Дзьмітро Палякоў.
Дзьмітро Палякоў кажа, што за час эксплюатацыі «Варты» крытычных заўваг няма
«Варта» мае добрыя ацэнкі ў вайскоўцаў, якія карысталіся ёй на Данбасе — машына мае высокую праходнасьць, якасную падвеску і вялікае дэсантнае аддзяленьне, што дазваляе камфортна разьмясьціць 9 дэсантнікаў і кулямётчыка.
Беларускія праекты прарываліся скрозь крытыку
Кіраўнік упраўленьня сувязяў з грамадзкасьцю аўтамабільнай кампаніі «Богдан Моторс» Юры Поўх кажа, што іхнае прадпрыемства ў Чаркасах таксама пераарыентавалася ў 2014 годзе на вайсковую тэхніку.
Юры Поўх — прадстаўнік аўтамабільнай кампаніі «Богдан Моторс»
«Пасьля пачатку агрэсіі Расеі найпершая патрэба Ўзброеных сілаў Украіны была менавіта ў велікагрузнай усюдыходнай тэхніцы. І мы пачалі выпускаць „Богдан-63172“. Супраца зь Беларусьсю мела некалькі этапаў.
Першы этап, калі была распрацаваная тэхналёгія зборкі такога аўтамабіля ў Чаркасах. На другім — адмова ад расейскіх рухавікоў, якімі камплектаваліся беларускія аўтамабілі. Цяпер яны аснашчаюцца кітайскімі рухавікамі. Мы абсалютна афіцыйна набываем беларускія машынакамплекты, далучаем іншых пастаўшчыкоў на астатнія дэталі, і цяпер можна казаць, што ўкраінскі складнік у іх больш за 50 адсоткаў».
Багдан (МАЗ) 63172 прызначаны для перавозкі асабовага складу і буксіроўкі спэцыяльных прычэпаў
Што праўда, ва Ўкраіне на гэты праект абрынуўся шквал крытыкі. Папярэдняга прэзыдэнта Пятра Парашэнку (ён да 2009 году быў адным з уласьнікаў кампаніі «Богдан») пачалі абвінавачваць у тым, што ён «зарабляе на вайне» і зьнішчае ўкраінскае прадпрыемства КРАЗ (Крамянчуцкі аўтамабільны завод), якое таксама спэцыялізуецца на вытворчасьці велікагрузных машын.
Ад вайсковай тэхнікі да касьмічных тэхналёгій
І ў Беларусі, і ва Ўкраіне неахвотна распавядаюць пра вайскова-тэхнічную супрацу дзьвюх гэтых краін. Але яна трывае ўсе пяць гадоў, ад пачатку расейска-ўкраінскага канфлікту. Цяпер жа бакі абмяркоўваюць і больш важныя супольныя праекты ў абароннай сфэры і галіне ракетна-касьмічных тэхналёгій. Але супрацоўніцтва ў гэтай галіне — больш складанае, бо яно мае шэраг абмежаваньняў і падпадае пад міжнародны кантроль за экспартам узбраеньняў і вайсковых тэхналёгій.
«Не сакрэт, што нашае прадпрыемства цяпер вымушана займацца набыцьцём новага абсталяваньня для вытворчасьці ракетна-касьмічнай тэхнікі. І мы для гэтага разглядаем розныя тэхналёгіі, у тым ліку і тое, што прапануюць нашыя беларускія партнэры. Пакуль пэўнага рашэньня няма. Вывучаем. Патэнцыйна — нам цікава, але мусім праверыць, ці атрымаем тое, што нам патрэбна. Казаць нешта больш канкрэтнае, улічваючы палітычную абстаноўку, я не магу, бо можам прыціснуць гэта на пачатку, да таго, калі гэта ўсё адбудзецца», — сказаў Свабодзе Аляксандар Кушнароў, першы намесьнік генэральнага канструктара — генэральнага дырэктара па сыстэмным праектаваньні Канструктарскага бюро «Південне».
Прадстаўнік канструктарскага бюро «Південне» дэманструе макет ракеты
Паводле яго, перамовы вядуцца на падставе трохбаковага пагадненьня, падпісанага некалькі гадоў таму Нацыянальнымі акадэміямі навук Беларусі і Ўкраіны і Канструктарскім бюро «Південне».
«Цяпер ідзе абмеркаваньне на больш глыбокім узроўні. Але зноў жа — на ўзроўні дасьледаваньня магчымасьцяў. Мы вывучаем гэтыя магчымасьці і паглядзім, наколькі яны могуць быць эфэктыўнымі пры выкарыстаньні нашай тэхнікі. Толькі потым будзе ўхваленае рашэньне. Калі нас гэтыя характарыстыкі задаволяць, то мы будзем набываць і камплектуючыя, і матэрыялы для ракетна-касьмічнай тэхнікі. Маю спадзеў, што празь некалькі месяцаў зможам да гэтага падыйсьці. Хутчэй за ўсё — пачатак наступнага году», — прагназуе Аляксандар Кушнароў.
Канструктарскае бюро «Південне» (Дніпро) займаецца распрацоўкай ракетна-касьмічнай тэхнікі. На выстаўку ў Кіеў гэтае дзяржаўнае прадпрыемства Ўкраіны прывезла макеты звышгукавой авіяцыйнай кіраванай ракеты «Блискавка», ракетнага снараду «Тайфун-1», ракет «Циклон-1М», «Циклон-4М», а таксама ракеты Antares, якая ствараецца ў межах праграмы NASA.