Як Барыс Ельцын ратаваў лідэраў БНФ «ад расстрэлу»

Як пачыналася і чым завяршаецца першая чвэрць стагодзьдзя з Аляксандрам Лукашэнкам. Падкаст Сяргея Навумчыка пра найноўшую гісторыю Беларусі.

Вясной 1996 сусьветная супольнасьць выступіла ў абарону беларускіх палітвязьняў Юрыя Хадыкі і Вячаслава Сіўчыка, якія ў сьледчым ізалятары абвясьцілі галадоўку.

Сьцісла

• Сакратар управы Сойму БНФ Вячаслаў Сіўчык быў затрыманы ў дзень Чарнобыльскага шляху, 26 красавіка 1996, намесьнік старшыні БНФ Юры Хадыка – 2 траўня 1996 г. Хадыкаі Сіўчык абвясьцілі галадоўку. Адміністрацыя ізалятару адмовілася прымаць лекі.
• Штодня каля сьледчага ізалятару, дзе ўтрымліваліся Сіўчык і Хадыка, родныя палітвязьняў і актывісты БНФ ладзілі пікеты. Міліцыя абражала і разганяла пікетоўцаў.
• Да пікету падышоў былы памочнік прэзыдэнта, дэпутат Віктар Кучынскі, але і ён пацярпеў – міліцыянты надавалі яму кухталёў.
• Судзьдзя Маскоўскага суду г. Менску Савіч адмовіўся разглядаць хадайніцтва Васіля Быкава, Рыгора Барадуліна. Радзіма Гарэцкага. Станіслава Шушкевіча, дэпутатаў Генадзя Карпенкі, Анатоля Лябедзькі, Паўла Данейкі, Людзьмілы Гразновай і яшчэ некалькіх дзясяткаў вядомых асобаў, якія прасілі зьмяніць меру стрыманьня Сіўчыку і Хадыку.

• Лідэр камуністаў Сяргей Калякін не паставіў подпіс у абарону Хадыкі і Сіўчыка – яму не рэкамэндавала гэта рабіць фракцыя камуністаў у ВС-13.У этэры Радыё Свабода лідар Народнага Руху Ўкраіны Вячаслаў Чарнавол заявіў, што беларускеі народ мае права на супраціў.

• У этэры Радыё Свабода лідар Народнага Руху Ўкраіны Вячаслаў Чарнавол заявіў, што беларускеі народ мае права на супраціў.

• Зянон Пазьняк і Сяргей Навумчык, якія ў тыя дні знаходзіліся ў Варшаве, арганізавалі кампанію вызваленьня беларускіх палітвязьняў – за кратамі таксама знаходзіліся паэт Славамір Адамовіч, намесьнік старшыні партыі аматараў піва Андрэй Рамашэўскі і некалькі грамадзянаў Украіны, якія ўдзельнічалі ў Чарнобыльскім шляху.
• З патрабаваньнем вызваленьня Сіўчыка і Хадыкі да Аляксандра Лукашэнкі зьвярнуліся вядомыя ў сьвеце асобы – ляўрэат Нобэлеўскай прэміі паэт Чэслаў Мілаш, пісьменьнік Станіслаў Лем, кампазытар Кшыштаф Пэндэрэцкі ды іншыя.
• У выніку абвешчанай галадоўкі стан здароўя Вячаслава Сіўчыка зрабіўся крытычным, яго перавялі ў рэанімацыю.
• На просьбу Грыгорыя Яўлінскага, прэзыдэнт Расеі Барыс Ельцын зьвярнуўся да Лукашэнкі з прапановай вызваліць Сіўчыка і Хадыку, прычым у момант гутаркі ўзьнікла трагікамічная сытуацыя.
• Лукашэнка быў вымушаны вызваліць Сіўчыка і Хадыку, прычым гэта было пададзена як «акт гуманнасьці».
• Сьледчы па асабліва важных справах пракуратуры Менску выказаў пагрозы ў адрас тых, хто прадпісаў хадайніцтва.