Ад дзіцячых чытанак да філязофскіх лекцыяў: 4-7 красавіка ў Менску пройдзе другі фэстываль інтэлектуальнай літаратуры «Прадмова».
Фэстываль «Прадмова» — гэта каля сотні імпрэзаў у Менску на пляцоўках культурнай прасторы ОК16 (вуліца Кастрычніцкая, 16). Імпрэза яднае выдаўцоў, крытыкаў, пісьменьнікаў, перакладнікаў, дызайнэраў, чытачоў.
Павел Баркоўскі
«У сакавіку фэстывальныя імпрэзы ўжо прайшлі ў Полацку, Горадні, Гомлі, Берасьці, фінальным пунктам пасьля Менску стане Бабруйск, — кажа арганізатар „Прадмовы“ Павел Баркоўскі. — Мы адчуваем зацікаўленасьць людзей інтэлектуальнаю кнігаю. І гэта ня толькі філязофскія ці навуковыя працы, а ўвогуле кожная добрая кніга, якая змушае думаць. Таму праграму пастараліся зрабіць асабліва насычанай».
Стартуе фэстываль 4 красавіка дыскусіяй «Што ж такое беларуская літаратура?» з удзелам Альгерда Бахарэвіча, Людмілы Рублеўскай, Марыі Мартысевіч, Алеся Разанава. У праграме таксама ўспаміны пра героя беларускага культурнага андэрграўнду Кіма Хадзеева.
Замежныя літаратурныя зоркі
Упершыню ў Менск прыедзе фінская пісьменьніца, фэміністка і ЛГБТ-актывістка Софі Оксанэн. Яе раман «Ачышчэньне» перакладзены на 25 моваў і атрымаў на радзіме ўсе магчымыя ўзнагароды. Оксанэн — першая фінская літаратарка, якая стала ляўрэаткай прэміі Швэдзкай акадэміі — так званага «малога Нобэля».
Таксама выступяць расейскі пісьменьнік, літаратуразнаўца Віктар Ерафееў, літоўскі паэт ды інтэлектуал Томас Вянцлава, а зорка ўкраінскае літаратуры Сяргей Жадан зьявіцца празь відэасувязь падчас прэзэнтацыі ягонага раману «Інтэрнат» у беларускім перакладзе.
У праграме фэсту — больш за 20 дыскусіяў. Сярод тэмаў:
- Ці ўплываюць на пісьменьніка-гуманітара дакладныя навукі?
- Пра што нельга пісаць дзіцячым аўтарам?
- Як разьвіваецца жаночая літаратура?
- Што зьвязвае пісьменьніка і ўладу?
- Якім чынам раман ператвараецца ў спэктакль?
6 красавіка на «Прадмове» будзе дзіцячы дзень:
майстар-кляса пра птушак, касьцюмаваныя чытаньні любімых казак, а таксама забаўляльны міні-фэст для малых і дарослых зь печывам і напоямі ў межах прэміі імя Цёткі.
Прэміі
На «Прадмове» назавуць найлепшых у розных жанрах:
- Прэміяй Цёткі адзначаць аўтара ды ілюстратара дзіцячай кнігі
- Прэмію Францішка Багушэвіча ўручаць за гістарычную прозу
- «Гліняны Вялес» з Полацку — аўтару найлепшага мастацкага твору
- Прэмію імя Міхала Анемпадыстава атрымае дызайнэр вокладкі
- «Залатой літарай» Адам Глобус узнагародзіць упадабаны ім твор
- «Арт-Прадмовай» адзначаць пераможцаў конкурсу маладых ілюстратараў і кніжных дызайнэраў.
На фэстывалі можна палепшыць літаратурныя ўменьні і атрымаць ацэнку ад вядомых аўтараў. Падзеляцца досьведам і дадуць парады паэтам Андрэй Хадановіч і Ўладзь Лянкевіч, празаікам — Альгерд Бахарэвіч, а перакладнікам — Ганна Янкута і Вера Бурлак. Каб узяць удзел у майстар-клясе, трэба даслаць свае тэксты на адрас mc.pradmova@gmail.com.
Тэатральныя праекты
Фэст «Прадмова» будзе і тэатральным — у ОК16 пакажуць дзьве пастаноўкі.
Спэктакль «Родныя людзі?», створаны лябараторыяй сацыяльнага тэатру ECLAB, заснаваны на інтэрвію з жанчынамі, якія перажылі хатні гвалт. П’еса «Ілюзіі» Івана Вырыпаева, увасобленая беларускай рэжысэркай Тацянай Траяновіч — паэтычная гісторыя дзьвюх сямейных параў.
У межах фэсту спэктаклі і дыскусіі адбудуцца і ў Купалаўскім тэатры: тут пакажуць «Дзьве душы» паводле аповесьці пачынальніка філязофскай прозы Максіма Гарэцкага, а таксама «Радзіва Прудок» паводле дзёньніка Андруся Горвата (пасьля спэктаклю будзе абмеркаваньне з аўтарам, рэжысэрам і акторамі).
Выставы
У сьценах Нацыянальнага цэнтру сучасных мастацтваў з 5 па 16 красавіка пройдуць дзьве выставы. «Колер Беларусі» Міхала Анемпадыстава: бясконцае наша" — гэта візуальная частка дасьледаваньня мастака, дызайнэра і паэта, фатаздымкі аб’ектаў — носьбітаў спрадвечных колераў беларускай культурнай традыцыі.
Праект «Беларусь на старадаўніх геаграфічных мапах» дае ўяўленьне пра культурную ды геапалітычную самаідэнтыфікацыю беларусаў. На выставе пакажуць калекцыю лінарытаў з кнігі Язэпа Драздовіча «Нябесныя бегі».
Кінапаказы
На фэсьце пакажуць стужку «Этгар Керэт — заснавана на праўдзівай гісторыі», якая летась атрымала міжнародную прэмію «Эмі». Фільм, зьняты галяндзкімі аўтарамі Стэфанам Каасам і Рутгерам Лемам, — на мяжы дакумэнталістыкі і анімацыі. Вядомы ізраільскі пісьменьнік Этгар Керэт у кароткіх апавяданьнях гуляе з фантазіяй і рэальнасьцю, праз што ягоная асабістая гісторыя гучыць як казка. Як ствараўся фільм, распавядзе аўтар сцэнара і памочнік рэжысэра Рутгер Лем.