Экспэрты Свабоды назвалі найлепшыя кнігі, выдадзеныя ў 2018 годзе. Галасаваньне праводзілася ў трох намінацыях: проза, паэзія, нон-фікшн.
Найлепшай празаічнай кнігай прызналі «На ўсякім сьвеце» Ўладзімера Някляева (57 балаў). За ёй ідуць «Мае дзевяностыя» Альгерда Бахарэвіча (55) і «Сузіральнік» (53) Андрэя Федарэнкі.
У паэзіі найбольшую колькасьць балаў (67) атрымаў зборнік балядаў Уладзімера Арлова «Паручнік Пятровіч і прапаршчык Здань». На другой пазыцыі — зборнік Алеся Разанава «Такая і гэтакі: талакуе з маланкай дождж» (63), на трэцяй — зборнік Алега Мінкіна «Мяне тут не было...» (54).
У намінацыі непрыдуманай літаратуры першы радок заняла кніга Зьмітра Бартосіка «Клініка кітайскага дантыста» (73), якая выйшла ў бібліятэчнай сэрыі Радыё Свабода. «Бульба ў райскім садзе» Паўла Касьцюкевіча на другім месцы (37), «Прыпадобніўшыся да насарога» Алеся Анціпенкі — на трэцім (32).
Мы прасілі нашых экспэртаў назваць у кожнай з трох намінацыяў па пяць найлепшых, на іх думку, кніг году. Падлік праводзіўся сумаваньнем балаў за кожную пазыцыю сьпісаў: за першую 10, другую 9, трэцюю 8, чацьвёртую 7, пятую 6 балаў.
Як галасавалі нашы экспэрты
Барыс Пятровіч, празаік, старшыня Саюзу беларускіх пісьменьнікаў, галоўны рэдактар часопіса «Дзеяслоў»
Проза:
- Уладзімер Някляеў. «На ўсякім сьвеце». «Кнігазбор».
- Віктар Марціновіч. «Ноч». «Кнігазбор».
- Вінцэсь Мудроў. «Помнік літары Ў». Выдавец А.М. Янушкевіч.
- Людміла Рублеўская. «Пантофля Мнэмазіны». Выдавец А.М. Янушкевіч.
- Андрэй Федарэнка. «Сузіральнік». «Кнігазбор».
Паэзія:
- Уладзімер Арлоў. «Паручнік Пятровіч і прапаршчык Здань». «Кнігазбор».
- Алесь Камоцкі. «Неяк так». «Кнігазбор».
- Алег Мінкін. «Мяне тут не было..».. «Кнігазбор».
- Мікола Пракаповіч. «Прытулак памяці». «Кнігазбор».
- Алесь Разанаў. «Такая і гэтакі: талакуе з маланкай дождж». «Мастацкая літаратура».
Нон-фікшн:
- Зьміцер Бартосік. «Клініка кітайскага дантыста». «Бібліятэка Свабоды».
- Лявон Баршчэўскі. «Словы і вобразы». Выдавец Зьміцер Колас.
- Алесь Бяляцкі. «Лісты салідарнасьці». «Беларуская турэмная літаратура».
- Сяргей Навумчык. «Дзевяноста трэці». «Бібліятэка Свабоды».
- Сяргей Шапран. «У пошуках сэнсу: інтэрвію і дыялёгі са Сьвятланай Алексіевіч». «Інбелкульт».
Міхаіл Сяргеенка, літаратурны блогер
Проза:
- Вінцэсь Мудроў. «Помнік літары Ў». Выдавец А.М. Янушкевіч.
- Юлія Шарова. «Вяртаньне Ліліт». Выдавец А.М. Янушкевіч.
- Альгерд Бахарэвіч. «Мае дзевяностыя». Выдавец А.М. Янушкевіч.
- Людміла Рублеўская. «Пантофля Мнэмазіны». Выдавец А.М. Янушкевіч.
- Анка Ўпала. «На засьнежаны востраў». Выдавец А.М. Янушкевіч.
Паэзія:
- Алесь Разанаў. «Такая і гэтакі: талакуе з маланкай дождж». «Мастацкая літаратура».
- Стась Карпаў. «Канцылярыі розных справаў». «Мэдысонт».
- Ольга Маркитантова. «Воздушный океан». «Мэдысонт».
- Марыя Мартысевіч. «Сарматыя». Выдавец А.М. Янушкевіч.
- Алег Мінкін. «Мяне тут не было...». «Кнігазбор».
Нон-фікшн:
- Павал Касьцюкевіч. «Бульба ў райскім садзе». «Логвінаў».
- Зьміцер Бартосік. «Клініка кітайскага дантыста». «Бібліятэка Свабоды».
- Зьміцер Дрозд. «Таямніцы Дуніна-Марцінкевіча». «Беларускі дакумэнтацыйны цэнтар».
- Андрэй Вашкевіч. «Вінцэнт Гадлеўскі: насуперак часу». Выдавец А.М. Янушкевіч.
- Аляксандар Гужалоўскі. «Чырвоны аловак. Нарысы па гісторыі цэнзуры ў БССР». Выдавец А.М. Янушкевіч.
Вольга Бабкова, кіраўніца літаратурна-драматургічнай часткі Купалаўскага тэатру
Проза:
- Мойшэ Кульбак. «Панядзелак». «Вясна», Прага.
- Альгерд Бахарэвіч. «Мае дзевяностыя». Выдавец А.М. Янушкевіч.
- Андрэй Федарэнка. «Сузіральнік». «Кнігазбор».
- Віктар Марціновіч. «Ноч». «Кнігазбор».
- А.І.Бацкель. «Квадратурынавы маёнтак». «Логвінаў».
Паэзія:
- Уладзімер Арлоў. «Паручнік Пятровіч і прапаршчык Здань». «Кнігазбор».
- Алесь Разанаў. «Такая і гэткі: талакуе з маланкай дождж». «Мастацкая літаратура».
- Марыя Мартысевіч. «Сарматыя». Выдавец А.М. Янушкевіч.
- Алег Мінкін. «Мяне тут не было...». «Кнігазбор».
- Юрка Лявонны. «Пералівы». «Галіяфы».
Нон-фікшн:
- 1. Алесь Смалянчук. Раман Скірмунт (1868–1939). «Жыцьцяпіс грамадзяніна Краю». Выавец Зьміцер Колас.
- 2. Сяргей Селях. «Беларускі прэм’ер». «Колоград».
- 3. Лявон Баршчэўскі. «Словы і вобразы». Выдавец Зьміцер Колас.
- 4. Алесь Анціпенка. «Прыпадобніўшыся да насарога». «Кнігазбор».
- 5. Зьміцер Дрозд. «Таямніцы Дуніна-Марцінкевіча». «Беларускі дакумэнтальны цэнтар».
Андрэй Хадановіч, паэт, перакладчык
Проза:
- Альгерд Бахарэвіч. «Мае дзевяностыя». Выдавец А.М. Янушкевіч.
- Вінцэсь Мудроў. «Помнік літары Ў». Выдавец А.М. Янушкевіч.
- Адам Глобус. «Казкі сталічныя». «Кнігазбор».
- Ігар Сідарук. «Выкраданьне вепрука». Выдавец А.М. Янушкевіч.
- Уладзімер Някляеў. «На ўсякім сьвеце». «Кнігазбор».
Паэзія:
- Марыя Мартысевіч. «Сарматыя». Выдавец А.М. Янушкевіч.
- Уладзімер Арлоў. «Паручнік Пятровіч і прапаршчык Здань». «Кнігазбор».
- Стась Карпаў. «Канцылярыі розных спраў». «Мэдысонт».
- Галіна Сіўчанка. «Зоў звычаю». «Мэдысонт».
- Алесь Разанаў. «Такая і гэтакі: талакуе з маланкай дождж». «Мастацкая літаратура».
Нон-фікшн:
- Сяргей Шупа. «Падарожжа ў БНР». «Бібліятэка Свабоды».
- Павал Касьцюкевіч. «Бульба ў райскім садзе». «Логвінаў».
- Зьміцер Бартосік. «Клініка кітайскага дантыста». «Бібліятэка Свабоды».
- Лявон Баршчэўскі. «Словы і вобразы». Выдавец Зьміцер Колас.
- Алесь Анціпенка. «Прыпадобніўшыся да насарога». «Кнігазбор».
Ціхан Чарнякевіч, літаратурны крытык
Проза:
- Альгерд Бахарэвіч. «Мае дзевяностыя». Выдавец А.М. Янушкевіч.
- Алена Брава. «Садомская яблыня». «Галіяфы».
- Уладзімер Някляеў. «На ўсякім сьвеце». «Кнігазбор».
- Ільля Сін. «LIBIDO». «Кнігазбор».
- Андрэй Федарэнка. «Сузіральнік». «Кнігазбор».
Паэзія:
- Уладзімер Арлоў. «Паручнік Пятровіч і прапаршчык Здань». «Кнігазбор».
- Юрка Лявонны. «Пералівы». «Галіяфы».
- Алег Мінкін. «Мяне тут не было...». «Кнігазбор».
- Алесь Разанаў. «Такая і гэтакі: талакуе з маланкай дождж». «Мастацкая літаратура».
- Галіна Сіўчанка. «Зоў звычаю». «Мэдысонт».
Нон-фікшн:
- Зьміцер Бартосік. «Клініка кітайскага дантыста». «Бібліятэка Свабоды».
- Аляксандар Гужалоўскі. «Чырвоны аловак. Нарысы па гісторыі цэнзуры ў БССР». Выдавец А.М. Янушкевіч.
- Зьміцер Дрозд. «Таямніцы Дуніна-Марцінкевіча». «Беларускі дакумэнтацыйны цэнтар».
- Сяргей Шапран. «У пошуках сэнсу: інтэрвію і дыялёгі са Сьвятланай Алексіевіч». «Інбелкульт».
- Тамара Стагановіч-Кольбэ. Абрэзкі зь мінулых гадоў. «Кнігазбор».
Аксана Данільчык, паэтка, літаратуразнаўца
Проза:
- Янка Брыль. Збор твораў. Т. 1. «Мастацкая літаратура».
- Ян Чыквін. Трохкрылыя птушкі. «Бібліятэка Белавежы».
- Альгерд Бахарэвіч. Мае дзевяностыя. Выдавец А.М. Янушкевіч.
- Віктар Марціновіч. «Ноч». «Кнігазбор».
- Мойшэ Кульбак. Панядзелак. «Вясна».
Паэзія:
- Юрка Лявонны. «Пералівы». «Галіяфы».
- Стась Карпаў. «Канцылярыі розных спраў». «Мэдысонт».
- Сьвятлана Явар. Дзівосны сад. «Кнігазбор».
- Яўгенія Янішчыц. «Каханьня сад і ластаўка вясны». «Мастацкая літаратура».
- Алесь Разанаў. «Такая і гэтакі: талакуе з маланкай дождж». «Мастацкая літаратура».
Нон-фікшн:
- Паўліна Мядзёлка. «Сьцежкамі жыцьця». «Лімарыус».
- Сяргей Шупа. «Падарожжа ў БНР». «Бібліятэка Свабоды».
- Радзім Гарэцкі. «Апантаны Бацькаўшчынай». «Кнігазбор».
- Уладзімер Ліхадзедаў. «Беларусь 1914–1918. Вайна і мір». «Звязда».
- Ала Петрушкевіч. «„Белавежа“: Постаці. Творы. Героі». «Бібліятэка «Белавежы».
Анатоль Івашчанка, паэт, супрацоўнік часопіса «Дзеяслоў»
Проза:
- Ільля Сін. «LIBIDO». «Кнігазбор».
- Уладзімер Някляеў. «На ўсякім сьвеце». «Кнігазбор».
- Андрэй Федарэнка. «Сузіральнік». «Кнігазбор».
- Віктар Марціновіч. «Ноч». «Кнігазбор».
- Алесь Кіркевіч. «Самурай». «Кнігазбор».
Паэзія:
- Алесь Разанаў. «Такая і гэтакі: талакуе з маланкай дождж». «Мастацкая літаратура».
- Алег Мінкін. «Мяне тут не было...». «Кнігазбор».
- Уладзімер Арлоў. «Паручнік Пятровіч і прапаршчык Здань». «Кнігазбор».
- Віктар Ярац. «Зямныя этуды». «Кнігазбор».
- Галіна Сіўчанка. «Зоў звычаю». «Мэдысонт».
Нон-фікшн:
- Зьміцер Бартосік. «Клініка кітайскага дантыста». «Бібліятэка Свабоды».
- Рыгор Барадулін. «Дзёньнікі і запісы». Выпуск 5. «Кнігазбор».
- Сяргей Шапран. «У пошуках сэнсу: інтэрвію і дыялёгі са Сьвятланай Алексіевіч». «Інбелкульт».
- Сяргей Абламейка. «Нечаканы Скарына». «Бібліятэка Свабоды».
- Сяргей Шупа. «Падарожжа ў БНР». «Бібліятэка Свабоды».
Усевалад Сьцебурака, паэт, намесьнік старшыні Саюзу беларускіх пісьменьнікаў
Проза:
- Уладзімер Някляеў. «На ўсякім сьвеце». «Кнігазбор».
- Адам Глобус. Казкі сталічныя. «Кнігазбор».
- Андрэй Федарэнка. «Сузіральнік». «Кнігазбор».
- Пятро Васючэнка. Дзівоснае лета паноў Кубліцкага ды Заблоцкага. «Кнігазбор».
- Віктар Марціновіч. «Ноч». «Кнігазбор».
Паэзія:
- Уладзімер Арлоў. «Паручнік Пятровіч і прапаршчык Здань». «Кнігазбор».
- Игорь Шкляревский. Ожерелье сушеных грибов. «Кнігазбор».
- Алег Мінкін. Мяне тут не было... «Кнігазбор».
- Віктар Ярац. Зямныя эцюды. «Кнігазбор».
- Стась Карпаў. Канцылярыі розных справаў. «Мэдысонт».
Нон-фікшн:
- Зьміцер Бартосік. «Клініка кітайскага дантыста». «Бібліятэка Свабоды».
- Сяргей Навумчык. «Дзевяноста трэці». «Бібліятэка Свабоды».
- Рыгор Барадулін. «Дзёньнікі і запісы». Выпуск 5. «Кнігазбор».
- Тамара Стагановіч-Кольбэ. Абрэзкі з мінулых гадоў. «Кнігазбор».
- Сяргей Шапран. «У пошуках сэнсу: інтэрвію і дыялёгі са Сьвятланай Алексіевіч». «Інбелкульт».
Валянціна Аксак, паэтка
Проза:
- Вінцэсь Мудроў. Помнік літары Ў. Выдавец А.М. Янушкевіч.
- Юры Станкевіч. Бесапатам. «Галіяфы».
- Андрэй Федарэнка. «Сузіральнік». «Кнігазбор».
- Уладзімер Някляеў. «На ўсякім сьвеце». «Кнігазбор».
- Адам Глобус. Казкі сталічныя. «Кнігазбор».
Нон-фікшн:
- Павал Касьцюкевіч. Бульба ў райскім садзе. «Логвінаў».
- Алесь Анціпенка. Прыпадобніўшыся да насарога. «Кнігазбор».
- Зьміцер Дрозд. «Таямніцы Дуніна-Марцінкевіча». «Беларускі дакумэнтацыйны цэнтар».
- Зьміцер Бартосік. «Клініка кітайскага дантыста». «Бібліятэка Свабоды».
- Сяргей Абламейка. Нечаканы Скарына. «Бібліятэка Свабоды».
Валянцін Акудовіч, філёзаф, літаратуразнаўца
Проза:
- Альгерд Бахарэвіч. Мае дзевяностыя. Выдавец А.М. Янушкевіч.
- Андрэй Федарэнка. «Сузіральнік». «Кнігазбор».
- Віктар Марціновіч. «Ноч». «Кнігазбор».
- Уладзімер Някляеў. «На ўсякім сьвеце». «Кнігазбор».
- Юры Станкевіч. Бесапатам. «Галіяфы».
Паэзія:
- Уладзімер Арлоў. «Паручнік Пятровіч і прапаршчык Здань». «Кнігазбор».
- Алесь Разанаў. «Такая і гэтакі: талакуе з маланкай дождж». «Мастацкая літаратара».
- Алег Мінкін. «Мяне тут не было...». «Кнігазбор».
- Марыя Мартысевіч. Сарматыя. Выдавец А.М. Янушкевіч.
- Стась Карпаў. Канцылярыі розных справаў. «Мэдысонт».
Нон-фікшэн:
- 1. Алесь Анціпенка. Прыпадобніўшыся да насарога. «Кнігазбор».
- 2. Зьміцер Бартосік. «Клініка кітайскага дантыста». «Бібліятэка Свабоды».
- 3. Павал Касьцюкевіч. Бульба ў райскім садзе. «Логвінаў».
- 4. Лявон Баршчэўскі. Словы і вобразы. Выдавец Зьміцер Колас.
- 5. Тамара Стагановіч-Кольбэ. Абрэзкі зь мінулых гадоў. «Кнігазбор».
Поўны сьпіс названых кнігаў
Проза:
- а.і.бацкель. Квадратурынавы маёнтак. «Логвінаў».
- Уладзімер Някляеў. «На ўсякім сьвеце». «Кнігазбор».
- Вінцэсь Мудроў. Помнік літары «Ў». Выдавец А.М. Янушкевіч.
- Людміла Рублеўская. Пантофля Мнэмазіны. Выдавец А.М. Янушкевіч.
- Алесь Кіркевіч. «Самурай». «Кнігазбор».
- Альгерд Бахарэвіч. Мае дзевяностыя. Выдавец А.М. Янушкевіч.
- Ігар Сідарук. Выкраданьне вепрука. Выдавец А.М. Янушкевіч.
- Адам Глобус. Казкі сталічныя. «Кнігазбор».
- Анка Ўпала. На засьнежаны востраў. Выдавец А.М. Янушкевіч.
- Юры Станкевіч. Бесапатам. «Галіяфы».
- Мойшэ Кульбак. Панядзелак. «Вясна».
- Юлія Шарова. Вяртаньне Ліліт. Выдавец А.М. Янушкевіч.
- Віктар Марціновіч. «Ноч». «Кнігазбор».
- Андрэй Федарэнка. «Сузіральнік». «Кнігазбор».
- Алена Брава. Садомская яблыня. «Галіяфы».
- Ільля Сін. LIBIDO. «Кнігазбор».
- Янка Брыль. Збор твораў. Том 1. «Мастацкая літаратура».
- Ян Чыквін. Трохкрылыя птушкі. «Бібліятэка Белавежы».
- Пятро Васючэнка. Дзівоснае лета паноў Кубліцкага ды Заблоцкага. «Кнігазбор».
Паэзія:
- Алег Мінкін. «Мяне тут не было...». «Кнігазбор».
- Яўгенія Янішчыц. Каханьня сад і ластаўка вясны. «Мастацкая літаратура».
- Уладзімер Арлоў. «Паручнік Пятровіч і прапаршчык Здань». «Кнігазбор».
- Юрка Лявонны. «Пералівы». «Галіяфы».
- Алесь Камоцкі. Неяк так. «Кнігазбор».
- Мікола Пракаповіч. Прытулак памяці. «Кнігазбор».
- Ольга Маркитантова. Воздушный океан. «Мэдысонт».
- Сьвятлана Явар. Дзівосны сад. «Кнігазбор».
- Марыя Мартысевіч. Сарматыя. Выдавец А.М. Янушкевіч.
- Алесь Разанаў. «Такая і гэтакі: талакуе з маланкай дождж». «Мастацкая літаратура».
- Стась Карпаў. Канцылярыі розных справаў. «Мэдысонт».
- Галіна Сіўчанка. «Зоў звычаю». «Мэдысонт».
- Віктар Ярац. Зямныя эцюды. «Кнігазбор».
- Игорь Шкляревский. Ожерелье сушеных грибов. «Кнігазбор».
Нон-фікшн:
- Андрэй Вашкевіч. Вінцэнт Гадлеўскі: насуперак часу. Выдавец А.М. Янушкевіч.
- Аляксандар Гужалоўскі. «Чырвоны аловак. Нарысы па гісторыі цэнзуры ў БССР». Выдавец А.М. Янушкевіч.
- Алесь Смалянчук. Раман Скірмунт (1868 — 1939. Жыцьцяпіс грамадзяніна Краю. Выдавец Зьміцер Колас.
- Сяргей Селях. Беларускі прэм’ер. «Колоград».
- Радзім Гарэцкі. Апантаны Бацькаўшчынай. «Кнігазбор».
- Сяргей Шупа. «Падарожжа ў БНР». «Бібліятэка Свабоды».
- Паўліна Мядзёлка. Сьцежкамі жыцьця. «Лімарыус».
- Алесь Анціпенка. Прыпадобніўшыся да насарога. «Кнігазбор».
- Зьміцер Бартосік. «Клініка кітайскага дантыста». «Бібліятэка Свабоды».
- Лявон Баршчэўскі. Словы і вобразы. Выдавец Зьміцер Колас.
- Тамара Стагановіч-Кольбэ. Абрэзкі зь мінулых гадоў. «Кнігазбор».
- Павал Касьцюкевіч. Бульба ў райскім садзе. «Логвінаў».
- Рыгор Барадулін. «Дзёньнікі і запісы». Выпуск 5. «Кнігазбор».
- Сяргей Шапран. «У пошуках сэнсу: інтэрвію і дыялёгі са Сьвятланай Алексіевіч». «Інбелкульт».
- Зьміцер Дрозд. «Таямніцы Дуніна-Марцінкевіча». «Беларускі дакумэнтацыйны цэнтар».
- Сяргей Навумчык. «Дзевяноста трэці». «Бібліятэка Свабоды».
- Алесь Бяляцкі. «Лісты салідарнасьці». «Беларуская турэмная літаратура».
- Уладзімер Ліхадзедаў. «Беларусь 1914–1918. Вайна і мір». «Звязда».
- Ала Петрушкевіч. «„Белавежа“: Постаці.Творы. Героі». «Бібліятэка «Белавежы».
- Сяргей Абламейка. «Нечаканы Скарына». «Бібліятэка Свабоды».