Зьміцер Дашкевіч з паплечнікамі ўсталяваў тры шасьцімэтровыя крыжы ў Курапатах з боку рэстарана «Поедем поедим». Першая спроба была няўдалая — машыну затрымалі, «прадукцыю» арыштавалі.
Гэтыя крыжы ўсталявалі на месцы старых спарахнелых, якія зьявіліся вакол Курапатаў у пачатку 90-х гадоў.
Усталяваньне новых крыжоў спрабавалі спыніць дырэктар Бараўлянскага лясгасу Аляксандар Мірановіч і намесьнік старшыні Менскага райвыканкаму Аляксандар Мякіньнік.
Чыноўнікі спасылаліся на тое, што Зьміцер Дашкевіч ня мае дазволу на ўсталяваньне крыжоў у Курапатах.
«Усе крыжы, якія тут стаяць, будуць зьнесеныя як незаконна ўсталяваныя, калі тут будзе пабудаваны агульны помнік», — сказалі чыноўнікі.
Дырэктар Бараўлянскага спэцлясгасу Аляксандар Мірановіч папярэдзіў, што любыя працы будуць кваліфікаваныя як супрацьзаконныя з прыцягненьнем да адміністрацыйнай адказнасьці.
Па словах чыноўніка, на ўсталяваньне патрэбны адмысловы дазвол зь Міністэрства культуры і ўзгадненьне зь Міністэрствам лясной гаспадаркі. У іншым выпадку новыя крыжы будуць дэмантаваныя.
Зьміцер Дашкевіч назваў пагрозы чыноўнікаў бандыцкімі і папрасіў не перашкаджаць працы.
Чыноўнікі выклікалі ў Курапаты міліцыянтаў з Бараўлянскага аддзелу міліцыі, якія запісалі дадзеныя актывістаў і ўзялі ад іх тлумачэньні.
Your browser doesn’t support HTML5
Спробы карэспандэнта Свабоды атрымаць камэнтары ад прысутных чыноўнікаў плёну ня мелі, усе яны дэманстрацыйна адварочваліся ад камэры.
Пасьля таго як супрацоўнікі міліцыі і Бараўлянскага лясгасу зьехалі, актывісты ўсталявалі трэці крыж. Разам са Зьмітром Дашкевічам крыжы ўсталёўвалі Мікалай Качурэц, Ягор Лаўрухін, Кірыл Лойка і Сяржук Чайка, ім дапамагалі Валянціна Яроменак і Наста Дашкевіч.
«Паставілі і добра, а што будзе далей? Мы будзем стаяць на сваім, наша задача ня ўзважваць шанцы на посьпех, а рабіць тое, што годна перад людзьмі і Богам. Гэтыя крыжы мы пазьней пашліфуем і пакрыем лякам», — сказаў Зьміцер Дашкевіч.
Ён паведаміў, што міліцыянты дагэтуль не вярнулі яму тры крыжы, затрыманыя 29 чэрвеня.
«Гэта былі добрыя крыжы, з мэталічнымі швэлерамі. Кожны каштаваў больш за 500 рублёў. Але за іх мы яшчэ пазмагаемся».
Зьміцер Дашкевіч заклікаў усіх неабыякавых далучыцца да вахты ў Курапатах.
З 17 гадзіны аднавілі пікетаваньне рэстарацыі абаронцы Курапатаў Ніна Багінская, Ганна Шапуцька, Віктар Шапуцька і Мікалай Бамбіза.
Тым часам самыя актыўныя абаронцы атрымалі тэрміны адміністрацыйнага зьняволеньня, у асноўным па 10 сутак.
* * *
29 чэрвеня аўтамабіль, на якім Зьміцер Дашкевіч, Ягор Лаўрухін і Валер Мінец везьлі крыжы ў Курапаты, спынілі супрацоўнікі Дзяржаўтаінспэкцыі. Пасажыраў даставілі ў Ленінскі РУУС Менску, аўтамабіль транспартавалі на штрафстаянку.
Неўзабаве актывістаў адпусьцілі без складаньня пратаколаў, але распачалі праверку паводле артыкула аб «парушэньні правілаў гандлю і аказаньня паслуг насельніцтву» (арт. 12.17 КаАП). Праверка можа цягнуцца да 10 дзён з магчымым падаўжэньнем да 30 дзён.
Што важна ведаць аб пратэстах супраць новай рэстарацыі ў Курапатах
- Рэстаран «Поедем поедим» у Курапатах меркавана запрацаваў увечары 5 чэрвеня.
- Грамадзкія актывісты штодня ад 31 траўня пікетуюць забаўляльны комплекс, патрабуючы яго закрыцьця.
- 1 чэрвеня рэстаран «Поедем поедим» пачаў рэклямавацца ў інтэрнэце.
- 28 траўня карэспандэнт Свабоды трапіў на тэрыторыю комплексу, дзе пабачыў падрыхтоўку да хуткага адкрыцьця рэстарацыі.
- 27 чэрвеня наведніцы рэстарацыі на аўтамабілі зьбілі актывіста Леаніда Кулакова, у яго пералом рукі.
- Дагэтуль дакладна не вядома, хто ўладальнік рэстарацыі. Яе адрас супадае з адрасам ТАА «Амізбел», яго прадстаўнікі не ідуць на кантакт. Раней паведамлялася, што комплекс належыць кампаніі «БелРэстІнвэст».
- Рэстаран стаіць за 50 мэтраў ад месца, дзе ў 1930-я адбываліся масавыя расстрэлы. Карнікі НКВД расстралялі тут ад 30 тысяч да 250 тысяч чалавек.
- Будоўля забаўляльнага комплексу пад назвай «Бульбаш-хол» пачалася ў 2012 годзе ў ахоўнай зоне Курапатаў. У 2014-м ахоўную зону зьменшылі. Гісторыя будаўніцтва і змаганьня тут.
- Першая грамадзкая абарона Курапатаў адбывалася ў 2001–2002 гг., калі моладзь пратэставала супраць пашырэньня кальцавой дарогі праз урочышча. На пачатку 2017-га актывісты адстаялі Курапаты ад будоўлі бізнэс-цэнтру.
Сталінскія рэпрэсіі і Курапаты
У Беларусі масавыя рэпрэсіі пачаліся яшчэ з прыходам да ўлады бальшавікоў — у 1917 годзе. А скончыліся, калі памёр Сталін — у 1953-м. Дасьледчыкі мяркуюць, што іх зазналі як мінімум 600 тысяч чалавек. Паводле іншых ацэнак, гэтая лічба дасягае 1,4 мільёна. Але дакладная колькасьць невядомая — КДБ дагэтуль не раскрыў архівы. Паводле розных падлікаў, ад 30 да 250 тысяч чалавек карнікі НКВД расстралялі з 1937 па 1941 гады ў Курапатах — лясным масіве пад Менскам.