Курапаты: 31 асоба за 31 год
Зьміцер Дашкевіч, лідэр «Маладога фронту», удзельнік вахты памяці ў Курапатах падчас будаўніцтва Менскай кальцавой дарогі ў 2001-2002 гадах. У 2017 годзе ініцыяваў кругласутачную абарону Курапатаў ад будаўніцтва офіснага будынку ля ўрочышча. Акцыя прынесла вынік, будаўніцтва згарнулі. Актыўны ўдзельнік акцыі супраць рэстарацыі ля Курапатаў. Вырабіў і ўсталяваў у Курапатах дзясяткі крыжоў, якія былі дэмантаваныя і вывезеныя ўладамі ў красавіку 2019 году.
Адкрывальнік праўды пра Курапаты Зянон Пазьняк. 3 чэрвеня 1988 году ў газэце «Літаратура і мастацтва» быў надрукаваны артыкул Зянона Пазьняка і Яўгена Шмыгалёва «Курапаты — дарога сьмерці». У выніку сьвет даведаўся пра масавыя сталінскія рэпрэсіі ў Беларусі. На фота — мітынг на Дзяды 30 кастрычніка 1988 году ля Курапатаў.
Сустрашыня БХД Павал Севярынец, былы лідэр «Маладога фронту», які распачаў 8-месячную вахту памяці ў 2001-2002 гадах супраць пашырэньня Менскай кальцавой дарогі, актыўны ўдзельнік усіх акцый у Курапатах. Ініцыятар «Малітвы за Беларусь» ва ўрочышчы. На здымку - негвалтоўны пратэст супраць разгону лягеру абаронцаў Курапатаў 9 лістапада 2001 году. Ініцыятар і актыўны ўдзельнік акцыі супраць рэстарацыі «Поедем Поедим» ля Курапатаў.
Дачка расстралянага паэта Тодара Кляшторнага Мая Кляшторная, якая 18 гадоў правяла ў ГУЛАГу, у свой час была навуковай кіраўніцай курапацкага мэмарыялу.
Кіраўнік Грамадзкай дырэкцыі Народнага мэмарыялу Алесь Чахольскі, шматгагоды руплівец Курапатаў, адзін з арганізатараў акцый і талокаў, каардынатар вырабу крыжоў для мэмарыялу.
Надзея Дземідовіч, удзельніца беларускага адраджэнцкага руху, савецкая палітзьняволеная, удзельніца Кенгірскага паўстаньня, аўтарка трох кніг пра сталінскія лягеры.
Дзяніс Урбановіч, старшыня Маладога Фронту, актыўны ўдзельнік доўгатэрміновай акцыі супраць рэстарану «Поедем поедим» ля Курапатаў, за што быў шмат разоў арыштаваны і аштрафаваны.
Легендарная беларуская змагарка Ніна Багінская: На Дзяды 1988 году, калі быў вялікі разгон, я ўбачыла гэты сьцяг. Спалучэньне бел-чырвона-белых колераў было ўласьцівае нашай вышыўцы, і гэтае спалучэньне ўзьняла мой дух. Я ўмею добра шыць і пачала шыць сьцягі сябе і сваім сябрам. Я не лічыла колькі пашыла, але напэўна больш за сто сьцягоў будзе. Я лічу гонарам мець такі сьцяг у руках.
Намесьнік старшыні КХП БНФ Юрась Беленькі, шматгадовы арганізатар і ўдзельнік акцый памяці і ўшанаваньня ў Курапатах.
Гісторык Ігар Кузьняцоў, прадстаўнік міжнароднага праваабарончага таварыства «Мэмарыял» у Беларусі, які шмат гадоў дасьледуе гісторыю сталінскіх рэпрэсій, удзельнічае ў працы многіх ініцыятываў у абарону Курапатаў, праводзіць экскурсіі ва ўрочышча.
24 лютага 2017 году актывіст Маладога Фронту Сяргей Пальчэўскі паклаўся пад колы грузавіка і прыкаваў сябе кайданкамі да бамперу, каб спыніць будаўнічыя работы. У 1937-м годзе быў рэпрэсаваны яго прадзед — Волюсь Каралецкі. Продка актывіста трымалі ў турме пад Оршай, а месца пахаваньня невядомае. «Буду ляжаць, пакуль ня здохну!», — сказаў 30-гадовы Пальчэўскі. Ён кажа, што пайшоў на крайні крок, бо ня бачыў іншых шляхоў спыніць будаўніцтва на пляцоўцы, якая раней уваходзіла ў ахоўную зону мэмарыялу.
Вячаслаў Сіўчык, удзельнік практычна ўсіх акцый абароны ўрочышча і шэсьцяў у Курапаты, арганізатар акцый памяці 29 чысла кожнага месяца ў Курапатах.
Ганна Шапуцька, каардынатарка ініцыятывы «За ўратаваньне мэмарыялу Курапаты». Радыёфізык паводле адукацыі, Ганна Шапуцька ўпершыню трапіла ў Курапаты толькі ў 2006 годзе. З таго часу яна амаль штотыдзень бывае ва ўрочышчы. Зь дзяцінства Ганна чула ў сямʼі расповеды пра рэпрэсаванага сваяка Максіма Гарэцкага.
Былы палітвязень Васіль Парфянкоў, удзельнік кругласутачнай абароны Курапатаў у 2001-2002 гадах. На здымку - раніца ў лягеры абаронцаў пасьля таго, як згарэў намёт. Красавік 2002 году.
Мастак Аляксей Марачкін, аўтар абразу «Маці Божай Курапацкай усіх бязьвінна расстраляных». Арыгінал абраза падараваны Чырвонаму касьцёлу, на Дзяды ў 2003 годзе ва ўрочышчы была ўсталяваная каплічка з рэпрадукцыяй абраза.
Скульптар і мастак Алесь Шатэрнік, які рэканструяваў зламаную вандаламі Лаву Клінтана.
Намесьнік старшыні КХП БНФ Сяргей Папкоў, шматгадовы арганізатар і ўдзельнік акцый памяці і ўшанаваньня ў Курапатах.
Трыццаць гадоў таму ў ліпені 1988 году ў Курапатах праводзіліся раскопкі і эксгумацыі ямаў-магілаў. Кандыдат гістарычных навук, археоляг Мікола Крывальцэвіч быў адным з трох археолягаў, якія ўдзельнічалі ў раскопках.
Адна зь лідэраў руху салідарнасьці «Разам» Алена Талстая шмат гадоў бярэ ўдзел у акцыях памяці 29 чысла кожнага месяца ў Курапатах.
Трыццаць гадоў таму ў ліпені 1988 году ў Курапатах праводзіліся раскопкі і эксгумацыі ямаў-магілаў. Кандыдат гістарычных навук, археоляг Алег Іоў быў адным з трох археолягаў, якія ўдзельнічалі ў раскопках.
Палітык і мовазнаўца Вінцук Вячорка, прадстаўнік грамадзкай ініцыятывы «Экспэрты ў абарону Курапатаў».
Журналіст Марат Гаравы, прадстаўнік грамадзкай ініцыятывы «Экспэрты ў абарону Курапатаў».
Зінаіда Тарасевіч, старшыня Беларускай асацыяцыі ахвяраў палітычных рэпрэсій, адна з жанчын, якая нарадзілася ў ГУЛАГу.
Уладзімер Раманоўскі больш за дзесяць гадоў актыўна бярэ ўдзел у шматлікіх акцыях і талоках у Курапатах. Ён нарадзіўся ў ГУЛАГу, і Курапаты для яго сталі ўвасабленьнем памяці рэпрэсаваных бацькоў.
Актывістка кампаніі «Эўрапейская Беларусь», рэжысэрка Вольга Мікалайчык, аўтарка дакумэнтальнага фільму «Я - голас Курапатаў», які здымаўся ва ўмовах зімы і цемры на курапацкай Галгофе па 3 гадзіны ў дзень пару месяцаў.
У 2017 годзе падчас абароны Курапатаў амаль усе дні і ночы прысутнічала ў лагеры абаронцаў. Актыўная ўдзельніца акцыі пратэсту супраць рэстарану «Поедем Поедим» ля Курапатаў, за што была арыштаваная і аштрафаваная.
Шматгадовы рупліўца Курапатаў сябра КХП БНФ Валер Буйвал.
Грамадзкая актывістка Наста Дашкевіч (у цэнтры), удзельніца абароны Курапатаў у лютым-сакавіку 2017 году.
Актывіст КХП БНФ Уладзімер Юхо, шматгадовы рупліўца Курапатаў. На фота Ўладзімер Юхо падчас затрыманьня міліцыяй 9 лістапада 2001 году за абарону Курапатаў.
Вацлаў Нямковіч, шматгадовы старшыня «Хрысьціянскай злучнасьці «Курапаты». Пайшоў з жыцьця ў траўні 2016 году.
Абаронца Курапатаў Пятро Шашкель. Сябра Кансэрватыўна-Хрысьціянскай партыі БНФ. Былы вязень сталінскіх лягераў. Быў сасланы з маці ў Сыбір у Краснаярскі край у паўтарагадавалым узросьце і рэабілітаваны толькі праз 50 гадоў. Шашкеля ня стала ў лютым 2012 году.
Легендарны беларускі дысыдэнт савецкіх часоў Сяргей Ханжанкоў, які зьбіраўся ўзарваць менскую вежу-глушылку і за гэта адбыў 10-гадовае пакараньне ў мардоўскіх лягерах, шмат гадоў браў удзел у акцыях памяці ў Курапатах. Яго ня стала ў сакавіку 2016 году.