Лявон Баршчэўскі напісаў падручнік для школьнікаў, які «не прыніжае беларускую літаратуру»

Лявон Баршчэўскі

Пад грыфам прыватнага выдаўца Зьмітра Коласа выйшла кніга «Словы і вобразы». Яе аўтар — перакладчык і выкладчык Лявон Баршчэўскі — вызначае жанр выданьня як аўтарскі падручнік па літаратуры для школьнікаў, але насамрэч гэта цудоўная чытанка для ўсіх, хто цікавіцца скразным кантэкстам усясьветнага літаратурнага працэсу.

Квінтэсэнцыяй кнігі можна лічыць зьмешчаны ў ёй верш слыннага паэта Алеся Салаўя:

Пачні з Гамэра, ці пачні з Сакрата:
Паэмаў — безьліч, філязофаў — цьма.
А хто нячутых зыкаў струны кратаў?
Няўжо такіх шчэ не было й няма?
Былі — іх слова ў сьвеце не прапала
І не лягло ў згібеньні на таку.
І несьмяротны будучы Купала
Гамэру цісьне — бачу я — руку.

«Словы і вобразы» займальна распавядаюць пра ўсе найгалоўнейшыя этапы руху літаратуры ў гісторыі. І да кожнага аўтар падабраў найлепшыя ўзоры зь беларускіх твораў, злучыўшы гэткім чынам няспынны творчы працэс у адзінае цэлае. У гэтым прынцыпе новае кнігі — адна з галоўных яе вартасьцяў.

Вокладка кнігі

​Чым жа гэтае выданьне адрозьніваецца ад афіцыйных школьных падручнікаў? Лявон Баршчэўскі тлумачыць:

«Па-першае, зьместам, паколькі яна дае шырокі кантэкст, дзе няма прыніжэньня беларускай літаратуры. Яна стаіць побач з усясьветнай, яна раўнапраўная. І яна ня горшая, калі браць яе найлепшыя праявы. І па-другое, інтэграванасьцю. Тут уся літаратура — адзін прадмет.

І ня проста літаратура, а літаратура і мастацтва нават аб’яднаныя ў адно. І гэта шлях, якім рана ці позна пойдзе ўся беларуская школа, таму што гэта абсалютна няправільна, што існуюць розныя літаратуры ў розных прадметах. Павінен быць адзін прадмет. Тады гэта сыстэмныя веды, няма блытаніны. Гэта вялікая эканомія часу, бо адны і тыя ж, скажам, тэарэтычныя тэрміны вывучаюцца на ўроках расейскай літаратуры і на ўроках беларускай. А чаму? Да таго ж губляецца час, які і так дарагі, якога і так не хапае настаўніку».

Выдадзеная кніга — ня першая падобная ў шматгадовай працы выкладчыка літаратуры Беларускага гуманітарнага ліцэя і перакладчыка з больш чым дзесяці моваў Лявона Баршчэўскага. Да гэтага ён выступаў суаўтарам выданьняў «Словы ў часе», «Словы ў часе і прасторы», «Беларуская літаратура і сьвет», у якіх беларуская літаратура разглядаецца як неад’емная частка усясьветнага літаратурнага працэсу.

Гэта няспынная праца па ўдасканаленьні, кажа Баршчэўскі. Ён спадзяецца, што ў наступным годзе выйдуць новыя ягоныя аўтарскія падручнікі па гісторыі усясьветнай літаратуры, якія стануць даступныя ўсім зацікаўленым чытачам.