50 гадоў таму, 28 жніўня 1963 году, у Вашынгтоне каля помніка былому прэзыдэнту ЗША Абрагаму Лінкальну сабраліся каля 250 тысяч чалавек, патрабуючы працоўных месцаў, сацыяльнай справядлівасьці і роўных правоў для чорных жыхароў краіны. Дэманстрацыя адбылася перад помнікам чалавеку, які 100 гадоў раней падпісаў праклямацыю аб вызваленьні рабоў у Амэрыцы.
Перад гэтым агромністым натоўпам выступіў Марцін Лютэр Кінг, на той час найбольш вядомы абаронца грамадзянскіх правоў чарнаскурых у Амэрыцы. 15-хвілінная прамова Марціна Лютэра Кінга, вядомая пад назвай «У мяне ёсьць мара» (I Have a Dream), увайшла ў гісторыю як самы магутны і красамоўны голас у абарону справядлівасьці і роўнасьці, які стаўся натхненьнем для будучых змагароў за свабоду, справядлівасьць і праўду.
У прыватнасьці, Марцін Лютэр Кінг тады сказаў:
«Мы ня можам павярнуць назад. Ёсьць такія, якія пытаюцца тых, хто адданы справе абароны грамадзянскіх правоў: «Калі вы супакоіцеся?» Мы не супакоімся, пакуль нашы целы, пацяжэлыя ад стомы, выкліканай доўгім падарожжам, ня змогуць атрымаць начлег у прыдарожных матэлях і гарадзкіх гатэлях. Мы не супакоімся, пакуль асноўным відам перамяшчэньня нэгра застаецца пераезд з маленькага гета ў вялікае. Мы не супакоімся, пакуль нэгр у Місісіпі ня зможа галасаваць, а нэгр у Нью-Ёрку не перастане лічыць, што яму няма за што галасаваць. (...)
Я не забываю, што многія з вас прыбылі сюды, прайшоўшы празь вялікія выпрабаваньні і пакуты. Некаторыя з вас прыбылі сюды наўпрост з цесных турэмных камэраў. Некаторыя з вас прыбылі з раёнаў, у якіх за ваша імкненьне да свабоды на вас абрынуліся буры перасьледу і навальніцы паліцэйскай жорсткасьці. Вы сталі вэтэранамі стваральных пакутаў. Працягвайце працаваць, верачы ў тое, што незаслужаныя пакуты акупляюцца. (...)
Я кажу вам сёньня, сябры мае, што, нягледзячы на цяжкасьці і расчараваньні, у мяне ёсьць мара. Гэта мара, якая глыбока ўкаранілася ў Амэрыканскай мары.
У мяне ёсьць мара, што настане дзень, калі наша нацыя акрыяе і дажыве да сапраўднага сэнсу свайго дэвізу: «Мы лічым відавочным, што ўсе людзі створаныя роўнымі».
У мяне ёсьць мара, што на чырвоных пагорках Джорджыі надыдзе дзень, калі сыны былых рабоў і сыны былых рабаўладальнікаў змогуць засесьці разам за сталом братэрства.
У мяне ёсьць мара, што настане дзень, калі нават штат Місісіпі, пустынны штат, які зьнемагае ад напалу несправядлівасьці і прыгнёту, будзе ператвораны ў аазіс свабоды і справядлівасьці.
У мяне ёсьць мара, што настане дзень, калі чацьвёра маіх дзяцей будуць жыць у краіне, дзе пра іх будуць судзіць не па колеры іх скуры, а па тым, што яны сабой уяўляюць. (...)
У мяне ёсьць мара, што настане дзень, калі ўсе нізіны паднімуцца, ўсе пагоркі і горы апусьцяцца, няроўныя мясцовасьці будуць ператвораныя ў раўніны, скрыўленыя месцы стануць прамымі, веліч Госпада паўстане перад намі і ўсе сьмяротныя разам пераканаюцца ў гэтым.
Такая наша надзея. Гэта вера, зь якой я вяртаюся на Поўдзень.
З гэтай верай мы зможам высечы камень надзеі з гары адчаю. З гэтай верай мы зможам пераўтварыць бязладныя галасы нашага народу ў выдатную сымфонію братэрства. З гэтай верай мы зможам разам працаваць, разам маліцца, разам змагацца, разам ісьці ў турмы, разам абараняць свабоду, ведаючы, што аднойчы мы будзем свабоднымі".
Марцін Лютэр Кінг быў застрэлены снайпэрам 4 красавіка 1968 году ў Мэмфісе, штат Тэнэсі, куды прыехаў, каб падтрымаць страйк чарнаскурых працоўных у горадзе.
У 1983 годзе прэзыдэнт ЗША Рональд Рэйган устанавіў дзяржаўнае сьвята — Дзень Марціна Лютэра Кінга, які адзначаецца ў трэці панядзелак лютага.
Радыё Свабода зьвярнулася да моладзевай лідэркі Насты Дашкевіч распавесьці пра сваю мару
Перад гэтым агромністым натоўпам выступіў Марцін Лютэр Кінг, на той час найбольш вядомы абаронца грамадзянскіх правоў чарнаскурых у Амэрыцы. 15-хвілінная прамова Марціна Лютэра Кінга, вядомая пад назвай «У мяне ёсьць мара» (I Have a Dream), увайшла ў гісторыю як самы магутны і красамоўны голас у абарону справядлівасьці і роўнасьці, які стаўся натхненьнем для будучых змагароў за свабоду, справядлівасьць і праўду.
У прыватнасьці, Марцін Лютэр Кінг тады сказаў:
Я не забываю, што многія з вас прыбылі сюды, прайшоўшы празь вялікія выпрабаваньні і пакуты. Некаторыя з вас прыбылі сюды наўпрост з цесных турэмных камэраў. Некаторыя з вас прыбылі з раёнаў, у якіх за ваша імкненьне да свабоды на вас абрынуліся буры перасьледу і навальніцы паліцэйскай жорсткасьці. Вы сталі вэтэранамі стваральных пакутаў. Працягвайце працаваць, верачы ў тое, што незаслужаныя пакуты акупляюцца. (...)
Я кажу вам сёньня, сябры мае, што, нягледзячы на цяжкасьці і расчараваньні, у мяне ёсьць мара. Гэта мара, якая глыбока ўкаранілася ў Амэрыканскай мары.
Я кажу вам сёньня, сябры мае, што, нягледзячы на цяжкасьці і расчараваньні, у мяне ёсьць мара. Гэта мара, якая глыбока ўкаранілася ў Амэрыканскай мары.
У мяне ёсьць мара, што настане дзень, калі наша нацыя акрыяе і дажыве да сапраўднага сэнсу свайго дэвізу: «Мы лічым відавочным, што ўсе людзі створаныя роўнымі».
У мяне ёсьць мара, што на чырвоных пагорках Джорджыі надыдзе дзень, калі сыны былых рабоў і сыны былых рабаўладальнікаў змогуць засесьці разам за сталом братэрства.
У мяне ёсьць мара, што настане дзень, калі нават штат Місісіпі, пустынны штат, які зьнемагае ад напалу несправядлівасьці і прыгнёту, будзе ператвораны ў аазіс свабоды і справядлівасьці.
У мяне ёсьць мара, што настане дзень, калі чацьвёра маіх дзяцей будуць жыць у краіне, дзе пра іх будуць судзіць не па колеры іх скуры, а па тым, што яны сабой уяўляюць. (...)
У мяне ёсьць мара, што настане дзень, калі чацьвёра маіх дзяцей будуць жыць у краіне, дзе пра іх будуць судзіць не па колеры іх скуры, а па тым, што яны сабой уяўляюць
У мяне ёсьць мара, што настане дзень, калі ўсе нізіны паднімуцца, ўсе пагоркі і горы апусьцяцца, няроўныя мясцовасьці будуць ператвораныя ў раўніны, скрыўленыя месцы стануць прамымі, веліч Госпада паўстане перад намі і ўсе сьмяротныя разам пераканаюцца ў гэтым.
Такая наша надзея. Гэта вера, зь якой я вяртаюся на Поўдзень.
З гэтай верай мы зможам высечы камень надзеі з гары адчаю. З гэтай верай мы зможам пераўтварыць бязладныя галасы нашага народу ў выдатную сымфонію братэрства. З гэтай верай мы зможам разам працаваць, разам маліцца, разам змагацца, разам ісьці ў турмы, разам абараняць свабоду, ведаючы, што аднойчы мы будзем свабоднымі".
Марцін Лютэр Кінг быў застрэлены снайпэрам 4 красавіка 1968 году ў Мэмфісе, штат Тэнэсі, куды прыехаў, каб падтрымаць страйк чарнаскурых працоўных у горадзе.
У 1983 годзе прэзыдэнт ЗША Рональд Рэйган устанавіў дзяржаўнае сьвята — Дзень Марціна Лютэра Кінга, які адзначаецца ў трэці панядзелак лютага.
Радыё Свабода зьвярнулася да моладзевай лідэркі Насты Дашкевіч распавесьці пра сваю мару