Навіны 16 кастрычнiка 2000 г.

Валер Каліноўскі, Менск

Прадстаўнікі апазыцыі, што назіралі за выбарамі ў гэтак званую "Палату прадстаўнікоў, сьцьвярджаюць, што імі складзеныя "цэлыя фаліянты" пратаколаў пра парушэньні, якіх было безьліч. Некаторым назіральнікам нават удавалася схапіць за руку тых сяброў выбарчых камісіяў, якія ўкідвалі бюлетэні ў скрыні.

Кіраўнік Цэнтральнае каардынацыйнае рады ў справе назіраньня за выбарамі Мечыслаў Грыб лічыць, што вынікі галасаваньня, якія абвясьціла Цэнтральная выбарчая камісія, — заказныя, што на справе гэта былі "недэмакратычныя, несумленныя і несапраўдныя выбары". Апазыцыя будзе зьбіраць доказы гэтага, складаць пратаколы пра парушэньні і аспрэчваць вынікі выбараў, бо, на думку Мечыслава Грыба, улады завысілі яўку выбаршчыкаў на ўчасткі ў сярэднім на 20%. Гаворыць кіраўнік Цэнтральнае каардынацыйнае рады ў справе назіраньня за выбарамі Мечыслаў Грыб:

(Грыб: ) "У нас было накіравана на назіраньне за выбарамі 5 тысяч 574 наглядальнікі ва ўсіх гарадох. Прыкладна каля 100 наглядальнікам было адмоўлена ў назіраньні па розных надуманых падставах. Зразумела, многіх проста выцягвалі і дастаўлялі ў міліцыю. Тым ня менш мы гэтае нагляданьне ўсё ж зьдзейсьнілі. Цяжка было гэта рабіць, таму што, напрыклад, учора хавалі зьвесткі, колькі людзе хавалі датэрмінова, ну і наогул, лічбы былі па горадзе Менску вельмі незадавальняльныя, але потым раптам яны памяняліся ў лепшы бок. Адкуль, што – сёньня цяжка сказаць. Напрыклад, акруга №99. Прагаласавала 45 працэнтаў, а сёньня Лідзія Міхайлаўна дакладае, што там выбары адбыліся, і што два кандыдаты там будуць змагацца ў другім туры".

На гэтыя прэтэнзіі кіраўніца ЦВК Лідзія Ярмошына адказала так:

(Ярмошына: ) "Мечыслаў Іванавіч, Вы ж ведаеце, што Вы маеце права зьвярнуцца…Вы ж ведаеце, што ў нас ідзе не ўдакладненьне дадзеных… Падвядзеньне вынікаў будзе праводзіцца з улікам усіх тых скаргаў. І пакуль ня будуць правераныя ўсе скаргі, якія датычацца парадку галасаваньня і падвядзеньня вынікаў выбараў па кожнай выбарчай акрузе, вынікі ня будуць падведзеныя".

Назіральнікі зафіксавалі шмат розных парушэньняў. Гэта і агітацыя пад час выбараў, і прымушэньне выбаршчыкаў галасаваць, і фальшаваньне, — на ўсё гэта складаліся пратаколы, у якіх будуць аспрэчаныя вынікі псэўдавыбараў.

Назіральнікам удалося нават злавіць за руку сябра выбарчае камісіі, які, асабліва не хаваючыся, укідваў бюлетэні ў скрынку… Гаворыць Мечыслаў Грыб:

(Грыб: ) "За руку схапіў у 574 участку Генадзь Уладзімеравіч Быкаў, старшыня прафсаюза, які наглядаў на гэтым выбарчым участку, калі старшыня (ці намесьнік старшыні) укідваў загадзя запоўненыя ім бюлетэні ў скрыню для галасаваньня".

На адным зь менскіх участкаў на вуліцы Маякоўскага назіральнікам ад Клюба выбаршчыў быў намесьнік старшыні АГП Аляксандар Дабравольскі:

(Дабравольскі: ) "Былі дадзеныя загады (а я, як назіральнік, высьветліў гэта) везьці ўсе пратаколы ўчастковых камісіяў спачатку на зацьверджаньне ў выканкам, і толькі пасьля іх камусьці паказваць. На сваім участку я дамогся тіаго, каб усё было паводле закону, каб патакол быў вывешаны, а на двух участках, якія былі побач, назіральнікам пратаколаў не далі – павезьлі ў выканкам. І яшчэ былі дадзеныя загады памяншаць колькасьць выбаршчыкаў за кошт тых, што выкрэсьлівалі са сьпісаў на падставе таго, што яны нібыта ў камандыроўцы знаходзяцца ці нібыта не жывуць там, дзе прапісаныя і так далей".

Гэта быў Аляксандар Дабравольскі. Ён зазначыў, што пратаколы, якія незаконна вазіліся ў раённыя выканкамы, там карэктаваліся ў бок падвышэньня яўкі выбаршчыкаў.

Пра тое, што ў большасьці акругаў на справе выбары не адбыліся, заявіў сёньня й адзін зь лідэраў Лібэральна-Дэмакратычнае партыі Аляксандар Рабатай. Ён таксама паведаміў пра дзясяткі тысячаў парушэньняў, зафіксаваных назіральнікамі ад ЛДП.

"Самымі бруднымі выбарамі за гісторыю Беларусі" назваў гэтыя выбары лідэр Народнае Грамады Мікола Статкевіч.