Дзяржаўная дума Расеі прыняла ўчора ў першым чытаньні заканапраект пра
выбары дэпутатаў у парлямэнт расейска-беларускае хаўруснае дзяржавы. Намесьнік
старшыні Вярхоўнага Савету Анатоль Лябедзька лічыць, што калі беларускай
апазыцыі ўдасца дабіцца непрызнаньня гэтак званае «Палаты прадстаўнікоў»,
дык тады будзе прасьцей зрабіць нелегітымнымі й выбары ў саюзны парлямэнт.
Заканапраект, які цалкам называецца «Аб выбарах дэпутатаў Палаты Прадстаўнікоў
Парлямэнту Саюзнае Дзяржавы першага скліканьня ад Расейскае Фэдэрацыі»,
быў унесены ў Думу прэзыдэнтам Расеі Ўладзімерам Пуціным. Адразу варта
адзначыць, што думцы падтрымалі закон амаль адзінадушна. За ягонае прыняцьцё
прагаласавала 338 дэпутатаў, супраць — 23, устрымаліся — 3.
Адзін з дэпутатаў, камуніст Валянцін Раманаў, з задавальненьнем адзначыў
цяперашнія настроі расейскага грамадзтва: «Калі мы ў 1996-м дэнансавалі
Белавескія пагадненьні, нас размазывалі па ўсіх каналах і газэтах. А цяпер
мы прымаем закон пра адзіны парлямэнт саюзнае дзяржавы, і ўсе — за». Зрэшты,
як здаецца, калі й варта зьдзіўляцца, дык хіба таму, што знайшліся ажно
23 дэпутаты, якія прагаласавалі супраць.
Заканапраект прадугледжвае, што ад Расеі ў агульны парлямэнт будзе абрана
75 дэпутатаў па аднамандатных акругах, ад Беларусі — 28. Некаторыя думскія
дэпутаты ўжо выказалі пад час дыскусіі неўразуменьне гэтымі лічбамі. Па-першае,
гэта не адпавядае прапорцыям колькасьці выбаршчыкаў у дзьвюх краінах. Як
вядома, жыхароў Расеі ў 15 разоў больш за беларускіх. І па-другое, лічба
75 дэпутатаў вельмі нязручная для Расеі, у якой 89 суб'ектаў Фэдэрацыі.
Некалькі рэгіёнаў будуць мець аднаго дэпутата. Да таго ж палату мяркуецца
фармаваць выключна паводле мажарытарнае сыстэмы, што таксама многім у Расеі
не падабаецца.
Намесьнік старшыні Вярхоўнага Савету Анатоль Лябедзька знаходзіць сувязь
паміж выбарамі ў беларускую «Палату прадстаўнікоў» і прыняцьцём закона
пра выбары ў хаўрусны парлямэнт:
(Лябедзька: ) “Легітымізацыя беларускага рэжыму, легітымізацыя “палаты”
– гэта падрыхтоўка глебы для рэалізацыі выбараў у саюзны парлямэнт. І калі
беларуская “палата” будзе легітымізаваная, то фактычна ня будзе ніякіх
такіх перашкодаў, каб яны агульнымі намаганьнямі арганізоўвалі і праводзілі
такія выбары. Што датычыць стаўленьня аб’яднанай дэмакратычнай апазыцыі,
то я абсалютна ўпэўнены, што яно будзе адмоўным, і нам на гэтым этапе трэба
не дапусьціць прызнаньня “палаты прадстаўнікоў”. Гэта першы крок, першая
задача. Калі мы яе выканаем, то нам будзе значна прасьцей зрабіць нелегітымнымі
і выбары ў так званы саюзны парлямэнт”.
Тым часам віцэ-прэм'ер Беларусі, прадстаўнік прэзыдэнта ў ворганах інтэграцыі
Леанід Козік паведаміў, што выбары ў агульны парлямэнт ня здолеюць адбыцца
ўвесну наступнага году. Выбарчая кампанія можа распачацца не раней як «на
працягу шасьці месяцаў пасьля прыняцьця адпаведнага закону. А новы склад
беларускае «Палаты прадстаўнікоў» можа прыступіць да разгляду дакумэнтаў
не раней студзеня.
Віталь Цыганкоў, Менск
