Лукашэнка хваліўся калегам-дыктатарам перамогай над інтэрнэт-дысыдэнтамі

Беньямін Бідэр у нямецкім Der Spiegel прыгадвае леташнія «маўклівыя» пратэсты ў Беларусі і іх вынікі.

Напачатку чэрвеня 2011 году людзі прыйшлі на мітынг у цэнтар Менску на заклік у cеціве без сьцягоў і лёзунгаў. Акцыя пратэсту, якая амаль не заслужыла такую назву, сабрала ўсяго пару соцень удзельнікаў. Аднак для Лукашэнкі, які жалезнай рукой кіруе дзесяцьцю мільёнамі беларусаў з 1994 году, маўклівы сход адзначаў пачатак гарачага лета.

Пасьля гэтага кожную сераду, як з ніадкуль, сталі ўзьнікаць флэшмобы супраць дыктатара, спачатку толькі ў сталіцы, потым і ў правінцыі. Удзельнікі не насілі партыйных значкоў. Большасьці зь іх было пад 30 ці крыху за трыццаць гадоў. Яны сьпявалі песьні ці пляскалі ў ладкі, іранічна апладзіруючы Лукашэнку, які загнаў краіну ў цяжкі эканамічны крызіс. Спэцслужбы не маглі даць рады флэшмобам. У руху не было лідэраў, якіх маглі б арыштаваць спэцслужбы або офісаў, у якіх магла б правесьці ператрус міліцыя. Цэнтрам пратэсту быў акаунт у сацыяльнай сетцы «Вконтакте».

Рэжым абвясьціў «арганізаваную бязьдзейнасьць» крымінальным дзеяньнем, каб спыніць маўклівыя пратэстныя сходы

Тысячы беларусаў ўступілі на гэтым сайце ў групу" Рэвалюцыя праз сацыяльныя сеткі ". Яны вывешвалі артыкулы з крытыкай рэжыму, вялі дэбаты адзін з адным. У нейкія моманты група "Вконтакте «налічвала 200 тыс. чальцоў. Зь сеціва народны гнеў перакінуўся на вуліцы. На другую акцыю ў сярэдзіне чэрвеня выйшлі каля тысячы праціўнікаў рэжыму, 22 чэрвеня -. больш за 5000, толькі ў Менску арыштавалі 200 дэманстрантаў. У 2011 годзе больш за 47% беларусаў карысталіся інтэрнэтам, дзьве траціны карыстальнікаў належалі да групы маладзейшай за 35 гадоў, каля паловы атрымалі ці атрымліваюць вышэйшую адукацыю.

Улада Лукашэнка апынулася ў небясьпецы з-за эканамічных праблем Са студзеня па травень 2011 года цэны вырасьлі на 25%. Падтрымка Лукашэнкі сярод насельніцтва рэзка зьнізілася: паводле апытаньняў, яго рэйтынг за паўгода зьнізіўся на 20%.

Яны задушылі рэвалюцыю яшчэ да яе гэтага пачатку

Фінальная сутычка маладых дэманстрантаў з дзяржаўнай уладай была прызначаная на 3 ліпеня. Лукашэнка плянаваў адзначыць нацыянальнае сьвята Беларусі ваенным парадам, а актывісты хацелі сваімі воплескамі перашкодзіць яму выступіць з прамовай. Аднак Кастрычніцкая плошча ў Менску ў гэты дзень была заблякаваная міліцыяй і супрацоўнікамі спэцслужбаў. Тых, хто спрабаваў пляскаць у ладкі, затрымлівалі, малады чалавек, які ўключыў на поўную гучнасьць песьню Цоя «Мы чакаем пераменаў» на аўтамагнітолы, атрымаў 10 сутак арышту.

Лукашэнка пачаў жорстка перасьледаваць сваіх праціўнікаў да таго, як колькасьць дэманстрантаў дасягнула дзясяткаў тысяч. 13 ліпеня доступ да групы «Вконтакте» быў заблякаваны. Рэжым абвясьціў «арганізаваную бязьдзейнасьць» крымінальным дзеяньнем, каб спыніць маўклівыя пратэстныя сходы.

Летам 2012 эканоміка Беларусі больш-менш стабілізавалася, у тым ліку дзякуючы крэдытах такіх краін, як Расея, Кітай і Іран. У адрозьненьне ад Эгіпту і Тунісу, у Беларусі рэжым вырашыў канфлікт зь сецівам на сваю карысьць, у тым ліку і таму, што спэцслужбы і міліцыя захавалі вернасьць Лукашэнку. Яны задушылі рэвалюцыю яшчэ да яе гэтага пачатку. Канфліктаў ўнутры кіруючай эліты, якія маглі б аслабіць рэжым, таксама не здарылася.

Неўзабаве пасьля падаўленьня "Рэвалюцыі праз сацыяльныя сеткі «Лукашэнка нават рэклямаваў сваю барацьбу з інтэрнэт-дысыдэнтамі сярод калегаў-дыктатараў. «У дзяржавы ёсьць рэсурсы і сілы, каб справіцца з усімі, хто парушае законы і канстытуцыю», — заявіў беларус у коле кіраўнікоў дзяржаваў АДКБ.

Пераклад парталу Inopressa