Лета, якога не было

Ірына Халіп

Ірына Халіп, засуджаная за Плошчу незалежная журналістка, жонка палітвязьня экс-кандыдата на прэзыдэнта Андрэя Саньнікава.



А ці было яно, гэтае лета? Нешта я яго не заўважыла. Ці яно — мяне. Праскочыла, прасьвісьцела, як куля над вухам, і — бывай, больш ня будзе.

Вось мінулае лета памятаю добра. І шалёную сьпякоту ліпеня, і чэрвеньскія дажджы, і гумовыя боцікі сына Даніка, які скакаў у іх пад тым дажджом, і ліпеньскія ночы, калі неверагоднай асалодай было выйсьці на балькон уначы. Гарачыня засынала да раніцы, і паветра было такое сьвежае, што на кантрасьце зь дзённай сьпёкай здавалася, быццам мы недзе ў Альпах. А цяпер — не было лета, не адбылося, не пашчасьціла зь ім.

Але час быў карысны. За гэтыя тры месяцы я навучылася цягаць "кешары" вагой у трыццаць кіляграмаў, вывучыла розьніцу паміж "кічай" і "бурам",
я навучылася цягаць "кешары" вагой у трыццаць кіляграмаў, вывучыла розьніцу паміж "кічай" і "бурам" ...

запомніла назаўсёды гадзіны прыёму грамадзянаў на "Валадарцы". Я ведаю цяпер, калі лепш прыходзіць на "Валадарку" зь перадачай, каб менш прастаяць у чарзе. Ведаю, што на спатканьне туды лепш ісьці ў панядзелак, таму што ў гэты дзень не прымаюць перадачы і чарга на спатканьні таксама значна меншая. А яшчэ я зараз ведаю, дзе знаходзяцца ўсе паштовыя скрыні ў маім раёне і калі зь іх забіраюць пошту. І калі не пасьпяваю кінуць ліст да мужа ў бліжэйшую скрыню — бягу да той, што праз два кварталы, таму што адтуль лісты забіраюць на гадзіну пазьней. Дый увогуле я зноў навучылася пісаць лісты. Почырк ужо набліжаецца да школьнага. Ізноў жа, толькі апошнім часам я даведалася, што толькі чатыры лісты фармату А-4 можна адпраўляць у звычайным канвэрце. Калі пяць — ліст вернецца з пошты з прыпіскай "трэба даплаціць за вагу", так што лепш адразу наклеіць дадатковую марку. Ды што там казаць — сапраўды карысна я правяла апошнія тры месяцы!

Толькі аднойчы мне падалося, быццам бы зараз усё ж такі лета. Неяк у
Ня будзе для мяне ні лета, ні вясны, пакуль муж у турме ...

ліпені прыйшла да мяне ў госьці былая сукамэрніца, а цяпер сяброўка, Наста Палажанка. І прасядзелі мы зь ёй да раніцы. А пятай гадзіне было ўжо так сьветла і сонечна, што недзе ў падсьвядомасьці мільганула: "Ночы такія кароткія, як улетку". Але гэта было толькі тэарэтычнае параўнаньне, без адчуваньня лета. І больш такога не было. Таму што і лета для мяне не было. Я засталася там, у сьнежні. І мая халодная зіма працягваецца. Ня будзе для мяне ні лета, ні вясны, пакуль муж у турме. Што ж да восені… Восень, напэўна, будзе. Толькі позьняя, лістападная. І ніякіх там верасьняў-кастрычнікаў ды іншых недарэчных фантазій накшталт бабінага лета. Няма часу, так што давайце ўжо як-небудзь потым, пазьней…