Такое меркаваньне выказаў сёньня намесьнік міністра культуры Тадэвуш Стружэцкі. Яно прагучала на адкрыцьці выставы, прысьвечанай пісьменьніку Васілю Быкаву, у Дзяржаўным музэі гісторыі беларускай літаратуры.
Выстава ў Дзяржаўным музэі гісторыі беларускай літаратуры сабрала шмат людзей. Сярод прысутных былі амбасадары Польшчы і Ўкраіны Генрык Літвін і Ігар Ліхавы. Спарад Ліхавы, гаворачы пра Быкава, падкрэсьліў:
«Ён і народны пісьменьнік, і ён — нацыянальны пісьменьнік. І ў гэтым — яго сіла. Ён здолеў сказаць праўду, калі праўда была ня модная і за праўду каралі. За праўду, калі чэсна сказаць, заўсёды караюць».
З 1994 і да канца жыцьця сэнс гэтых словаў Васіль Быкаў адчуў на сабе асабліва. Апошні раз народнага пісьменьніка афіцыйна шанавалі ў Менску на ягонае сямідзесяцігодзьдзе. Тады ён асабіста перадаў у музэй копіі фотаздымкаў, рэпрадукцыі сваіх малюнкаў, некаторыя рукапісы, падарункі ад чытачоў. Экспазыцыю цяперашняй выставы пераважна і склалі тыя рэчы, а таксама некаторыя матэрыялы з архіву беларускай літаратуры і мастацтва і акадэмічнай бібліятэкі. Апошні замежны пэрыяд жыцьця Быкава на выставе прадстаўлены толькі двума фотаздымкамі 2002 году.
Адкрываючы выставу, дырэктарка музэю Лідзія Макарэвіч зьвярнула ўвагу прысутных, што яна прымеркаваная да 65-годзьдзя перамогі ў Вялікай Айчыннай вайне, таму акцэнты ў экспазыцыі зробленыя на ваенным пэрыядзе жыцьця і творчасьці Васіля Быкава. А яшчэ спадарыня Макарэвіч падкрэсьліла, што гэтая выстава зробленая па ініцыятыве міністра культуры Паўла Латушкі.
«Менавіта пры падтрымцы міністэрства культуры, фінансавай падтрымцы і па ініцыятыве міністэрства культуры была створана выстава, якую сёньня мы з вамі будзем глядзець».
Самога міністра на імпрэзе не было. А ягоны намесьнік Тадэвуш Стружэцкі, выступаючы на адкрыцьці выставы, між іншага зазначыў, што за ёй будуць іншыя дзяржаўныя крокі ў справе ўганараваньня памяці Васіля Быкава:
«Гэта толькі пачатак шырокага адкрыцьця імя Быкава. Напэўна, за гэтай выставай будуць наступныя выставы. Напэўна, будзе задача і магчымасьць стварэньня і асобнага музэя».
Магчыма, што ў будучым музэі знойдзецца месца і рэчам з багатага хатняга архіву Васіля Быкава апошніх шаснаццаці гадоў жыцьця і творчасьці. У адкрытай 19 студзеня экспазыцыі зьмешчаны толькі адзін зь ягоных нататнікаў, вышытая сурвэтка і фотаальбом ад чытачоў ды яшчэ колькі дробных асабістых рэчаў. І тэма прабачэньня перад памяцьцю вялікага беларускага мысьляра і творцы, што прагучала з вуснаў ягонага сябра паэта і грамадзкага дзеяча Генадзя Бураўкіна, была вызначальнай у настроі бальшыні прысутных:
«Ён і народны пісьменьнік, і ён — нацыянальны пісьменьнік. І ў гэтым — яго сіла. Ён здолеў сказаць праўду, калі праўда была ня модная і за праўду каралі. За праўду, калі чэсна сказаць, заўсёды караюць».
З 1994 і да канца жыцьця сэнс гэтых словаў Васіль Быкаў адчуў на сабе асабліва. Апошні раз народнага пісьменьніка афіцыйна шанавалі ў Менску на ягонае сямідзесяцігодзьдзе. Тады ён асабіста перадаў у музэй копіі фотаздымкаў, рэпрадукцыі сваіх малюнкаў, некаторыя рукапісы, падарункі ад чытачоў. Экспазыцыю цяперашняй выставы пераважна і склалі тыя рэчы, а таксама некаторыя матэрыялы з архіву беларускай літаратуры і мастацтва і акадэмічнай бібліятэкі. Апошні замежны пэрыяд жыцьця Быкава на выставе прадстаўлены толькі двума фотаздымкамі 2002 году.
Адкрываючы выставу, дырэктарка музэю Лідзія Макарэвіч зьвярнула ўвагу прысутных, што яна прымеркаваная да 65-годзьдзя перамогі ў Вялікай Айчыннай вайне, таму акцэнты ў экспазыцыі зробленыя на ваенным пэрыядзе жыцьця і творчасьці Васіля Быкава. А яшчэ спадарыня Макарэвіч падкрэсьліла, што гэтая выстава зробленая па ініцыятыве міністра культуры Паўла Латушкі.
«Менавіта пры падтрымцы міністэрства культуры, фінансавай падтрымцы і па ініцыятыве міністэрства культуры была створана выстава, якую сёньня мы з вамі будзем глядзець».
Самога міністра на імпрэзе не было. А ягоны намесьнік Тадэвуш Стружэцкі, выступаючы на адкрыцьці выставы, між іншага зазначыў, што за ёй будуць іншыя дзяржаўныя крокі ў справе ўганараваньня памяці Васіля Быкава:
«Гэта толькі пачатак шырокага адкрыцьця імя Быкава. Напэўна, за гэтай выставай будуць наступныя выставы. Напэўна, будзе задача і магчымасьць стварэньня і асобнага музэя».
Магчыма, што ў будучым музэі знойдзецца месца і рэчам з багатага хатняга архіву Васіля Быкава апошніх шаснаццаці гадоў жыцьця і творчасьці. У адкрытай 19 студзеня экспазыцыі зьмешчаны толькі адзін зь ягоных нататнікаў, вышытая сурвэтка і фотаальбом ад чытачоў ды яшчэ колькі дробных асабістых рэчаў. І тэма прабачэньня перад памяцьцю вялікага беларускага мысьляра і творцы, што прагучала з вуснаў ягонага сябра паэта і грамадзкага дзеяча Генадзя Бураўкіна, была вызначальнай у настроі бальшыні прысутных:
«Даруй, Васіль, за ўсё, што перанёс:
За ворагам нанесеныя раны,
За брудныя пляўкі з тэлеэкрана,
За сьлёзы ўшацкіх сьсечаных бяроз.
Даруй, што ўсе свае зямныя дні
Ты азіраўся з горыччу міжволі
На памяці закінутае поле
І спадзяваньняў спаленыя пні.
Даруй за наш нелітасьцівы час,
За ціхае кананьне роднай мовы,
За ўдзячнасьці запозьненыя словы
І ласкі сэканомлены запас.
Тужлівымі, пакутлівымі снамі
Ты будзеш вечна мроіцца сынам.
Я ведаю — ты ўсё даруеш нам,
Але ці зможам дараваць мы самі».
За ворагам нанесеныя раны,
За брудныя пляўкі з тэлеэкрана,
За сьлёзы ўшацкіх сьсечаных бяроз.
Даруй, што ўсе свае зямныя дні
Ты азіраўся з горыччу міжволі
На памяці закінутае поле
І спадзяваньняў спаленыя пні.
Даруй за наш нелітасьцівы час,
За ціхае кананьне роднай мовы,
За ўдзячнасьці запозьненыя словы
І ласкі сэканомлены запас.
Тужлівымі, пакутлівымі снамі
Ты будзеш вечна мроіцца сынам.
Я ведаю — ты ўсё даруеш нам,
Але ці зможам дараваць мы самі».