17 сакавіка ў музэі Максіма Багдановіча прайшла творчая сустрэча-дыскусія з маладым, але ўжо даволі пісьменьнікам Альгердам Базарэвічам, які зараз жыве ў Гамбургу. Адначасова адбылася прэзентацыя новай кнігі Альгерда Бахарэвіча “Сарока на шыбеніцы”.
Альгерд Бахарэвіч, нягледзячы на даволі малады ўзрост, аўтар пяці кніг — “Практычны дапаможнік па руйнаваньні гарадоў” (2002, прэмія “Гліняны Вялес”), “Натуральная афарбоўка” (2003), “Ніякай літасьці Валянціне Г.” (2006), “Праклятыя госьці сталіцы” (2008). І вось нядаўна ў выдавецтве “Логвінаў” выйшаў паўнавартасны раман “Сарока на шыбеніцы”. Назва запазычаная ў Брэйгеля-старэйшага, але сам аўтар прызнае, што гэта раман:
“Урэшце рэшт у мяне атрымалася напісаць штосьці «раманападобнае». Вось гэта — раман. Можа, ён слабы, можа, ён кепскі, але форма ў ім вытрыманая да канца. Гэта гісторыя маладой жанчыны, гэта падарожжа па яе целе. Раман у форме такой мазаікі, можна адкрываць зь любой главы”.
Аўтар вельмі артыстычна, эмацыйна, зь лёгкай іроніяй у голасе прачычаў фрагмэнты са сваёй раньняй прозы і з апошняга раману. Паэтка і крытык Віка Трэнас выказала такое меркаваньне наконт новага твору Альгерда Бахарэвіча:
“Я пазнала ў многіх творах сябе, маладога чалавека, які шукае сябе ў вялікім горадзе, які адчувае сябе самотным. Творчага чалавека, які піша і думае, якім чынам яму будаваць стасункі з соцыюмам. Што датычыць старэйшага пракаленьня, то таксама актуалізаваная гэтая проза. Чаму? Таму што там закранаюцца і пытаньні нашай гісторыі, недалёкай гісторыі, гэта 1990-я гады, постсавецкі пэрыяд. Дык вось — гісторыка-культурны кантэкст, тое, што мы бачым у творах Альгерда”.
Сам жа ляўрэат шматлікіх літаратурных фэстываляў (У Польшчы, Славеніі, Нямеччыне, Чэхіі), стыпэндыят нямецкага ПЭН-цэнтру распавёў, што цяпер працуе над новай кнігай, адну чвэрць якой будзе складаць пераклад “Халоднай казкі” Вільгельма Гаўфа, дзе ён вырашыў адсекчы “happy and”, астатняе — пасьляслоўе спадара Бахарэвіча.
А ўвогуле, прызнаўся Альгерд, “мая мара — напісаць такую кнігу, пра якую ўсе сказалі б, што яна цікавая, але якую ніхто ня змог бы прачытаць да канца. Гэта праўда, я не какетнічаю”.
Імпрэза адбывалася ў форме дыскусіі. Малады літаратурны крытык Маргарыта Аляшкевіч кажа:
“Чытаюцца раманы вельмі лёгка пры тым, што яны вельмі цяжкія. Яны даволі змрочныя, яны даволі нэгатыўна апісваюць нашу рэчаіснасьць. Калі я пачынала пісаць рэцэнзію на «Праклятых гасьцей сталіцы», я яе так і не дапісала, бо палічыла, што яна ня надта добрая. А пачыналася яна з таго, што «Крытыку пасьля напісаньня хочацца павесіцца на ўласных кальсонах». Сапраўды, чытаецца лёгка і чытаецца цікава”.
Ну а германіст, экс-амбасадар Беларусі ў Нямеччыне Пятро Садоўскі ўцягнуў маладога празаіка ў сур’ёзную дыскусію пра сучасную эўрапейскую і беларускую літаратуру. Альгерд Бахарэвіч сваімі адказамі сарваў шквал аплядысмэнтаў:
“Я насамрэч не прыхільнік сучаснай літаратуры. Мае любімыя аўтары — Набокаў, Кафка і Джойс. Праблема ж беларускай літаратуры ў тым, што яна дагэтуль ня можа проста быць. Яна заўсёды змагаецца за нешта. Яна змагаецца, напрыклад, за тое, каб пазбавіцца сваёй жа традыцыі, яна змагаецца за радзіму. Па-мойму, самыя цікавыя беларускія аўтары, дый нямецкія — якія стараюцца проста быць, не заваёўваючы сабе месца ў прасторы нейкімі штучнымі сродкамі. Мы павінны арыентавацца на клясыкаў, але не на беларускіх клясыкаў. На клясыкаў эўрапейскай літаратуры… Не стараюся быць актуальным, не стараюся ісьці за часам”.
Альгерд Бахарэвіч, нягледзячы на даволі малады ўзрост, аўтар пяці кніг — “Практычны дапаможнік па руйнаваньні гарадоў” (2002, прэмія “Гліняны Вялес”), “Натуральная афарбоўка” (2003), “Ніякай літасьці Валянціне Г.” (2006), “Праклятыя госьці сталіцы” (2008). І вось нядаўна ў выдавецтве “Логвінаў” выйшаў паўнавартасны раман “Сарока на шыбеніцы”. Назва запазычаная ў Брэйгеля-старэйшага, але сам аўтар прызнае, што гэта раман:
Аўтар вельмі артыстычна, эмацыйна, зь лёгкай іроніяй у голасе прачычаў фрагмэнты са сваёй раньняй прозы і з апошняга раману. Паэтка і крытык Віка Трэнас выказала такое меркаваньне наконт новага твору Альгерда Бахарэвіча:
“Я пазнала ў многіх творах сябе, маладога чалавека, які шукае сябе ў вялікім горадзе, які адчувае сябе самотным. Творчага чалавека, які піша і думае, якім чынам яму будаваць стасункі з соцыюмам. Што датычыць старэйшага пракаленьня, то таксама актуалізаваная гэтая проза. Чаму? Таму што там закранаюцца і пытаньні нашай гісторыі, недалёкай гісторыі, гэта 1990-я гады, постсавецкі пэрыяд. Дык вось — гісторыка-культурны кантэкст, тое, што мы бачым у творах Альгерда”.
Мая мара — напісаць такую кнігу, пра якую ўсе сказалі б, што яна цікавая, але якую ніхто ня змог бы прачытаць да канца.
А ўвогуле, прызнаўся Альгерд, “мая мара — напісаць такую кнігу, пра якую ўсе сказалі б, што яна цікавая, але якую ніхто ня змог бы прачытаць да канца. Гэта праўда, я не какетнічаю”.
Імпрэза адбывалася ў форме дыскусіі. Малады літаратурны крытык Маргарыта Аляшкевіч кажа:
“Чытаюцца раманы вельмі лёгка пры тым, што яны вельмі цяжкія. Яны даволі змрочныя, яны даволі нэгатыўна апісваюць нашу рэчаіснасьць. Калі я пачынала пісаць рэцэнзію на «Праклятых гасьцей сталіцы», я яе так і не дапісала, бо палічыла, што яна ня надта добрая. А пачыналася яна з таго, што «Крытыку пасьля напісаньня хочацца павесіцца на ўласных кальсонах». Сапраўды, чытаецца лёгка і чытаецца цікава”.
Не стараюся быць актуальным, не стараюся ісьці за часам.
“Я насамрэч не прыхільнік сучаснай літаратуры. Мае любімыя аўтары — Набокаў, Кафка і Джойс. Праблема ж беларускай літаратуры ў тым, што яна дагэтуль ня можа проста быць. Яна заўсёды змагаецца за нешта. Яна змагаецца, напрыклад, за тое, каб пазбавіцца сваёй жа традыцыі, яна змагаецца за радзіму. Па-мойму, самыя цікавыя беларускія аўтары, дый нямецкія — якія стараюцца проста быць, не заваёўваючы сабе месца ў прасторы нейкімі штучнымі сродкамі. Мы павінны арыентавацца на клясыкаў, але не на беларускіх клясыкаў. На клясыкаў эўрапейскай літаратуры… Не стараюся быць актуальным, не стараюся ісьці за часам”.