23 сакавіка ў Крычаве на 69-м годзе жыцьця памёр актывіст руху БНФ “Адраджэньне” Васіль Чубанаў. Пахавалі яго ўчора на Забялышынскіх могілках, што за два кілямэтры ад Крычава.
Хавалі Васіля Чубанава, калі Беларусь адзначала дзевяностыя ўгодкі абвяшчэньня незалежнасьці Беларускай Народнай Рэспублікі, чые ідэалы былі для яго сьвятымі. Памёр ён у старой бацькоўскай хаце, так і не збудаваўшы хаты новай. Самотнай засталася Васілёва дзевяностагадовая маці. Праводзіць яго ў апошні шлях прыйшло няшмат людзей: маці, брат, сястра, дзясятак суседзяў ды ягоныя калегі па грамадзкай дзейнасьці.
Вясной 1996 году на адной з акцыяў пратэсту апазыцыі Васіль Чубанаў пазнаёміўся з Уладзімерам Кудраўцавым. У памяці Кудраўцава ягоны сябра застанецца чалавекам мужным, самаахвярным і адважным.
Уладзімер Кудраўцаў кажа:
“Гэты чалавек шмат хадзіў па зямлі й па моры. Ён быў штурманам і дасьведчаным мараходам. Падыходзіў нават да берагоў Амэрыкі. Васіль быў бы карысным беларускаму гандлёваму флёту. Ён мроіў пра кругасьветнае падарожжа на самаробным караблі”, – кажа Ўладзімер Кудраўцаў.
Васіль Чубанаў любіў дэбаты. Ён часта наведваў заняткі “Народнага ўнівэрсытэту”, якія праходзілі пры канцы дзевяностых у Крычаве. Сьмела ўступаў у палеміку зь вядомымі беларускімі эканамістамі ў пытаньнях пэрспэктываў разьвіцьця беларускай гаспадаркі. Шмат ягоных матэрыялаў друкавалася на старонках недзяржаўнай газэты “Вольны горад”.
У чэрвені 2007 году цяжка хворы Васіль Чубанаў расказаў пра сваё жыцьцё чытачам “Вольнага гораду”.
Вось невялікі фрагмэнт таго аповеду: “Беларусь бяднее. З намі ніхто не зьбіраецца сябраваць ды супрацоўнічаць. Захад паволі выцісьне нас з усіх рынкаў. Расея ў любы момант можа перакрыць пастаўкі энэргарэсурсаў. Курсы валют будуць расьці, а беларускі рубель будзе падаць. Мы будзем супрацоўнічаць з адсталымі краінамі Афрыкі і краінамі-ізгоямі. Урэшце, апынемся ў сытуацыі, калі ня будзем ведаць, што рабіць. Гэтак будзе, калі людзі не пачнуць думаць пра сваю будучыню й дзейнічаць”.
Пра Васіля Чубанава згадвае рэдактар “Вольнага гораду” Сяргей Няроўны:
“Нягледзячы на дрэнны стан здароўя, Васіль усё ж будаваў хату. Зруб паставіў. Гэта сьведчыць пра тое, што Васіль хацеў жыць. Ён часьцяком заяўляў, што ў Беларусі пры цяперашнім рэжыме добрага жыцьця для яго ня будзе. У яго такая была мара: зьехаць у Амэрыку. Амэрыка – гэта была краіна, пра якую ён мроіў і ў якую хацеў патрапіць”.
У 2006 годзе Васіль Чубанаў знаходзіўся сярод каліноўцаў у намётавым гарадку на Кастрычніцкай плошчы. Яго затрымалі, і нейкі час ён знаходзіўся ў Навінках. Згадвае кіраўнік рэгіянальнай арганізацыі партыі БНФ Рыгор Кастусёў:
“Два гады таму гэты чалавек пабыў на плошчы Каліноўскага, і тое, што яго там затрымалі й два тыдні пратрымалі ў вар'ятні, не атрымала шырокага асьвятленьня. Гэта быў змагар. Гэта быў той чалавек, які змагаўся за незалежнасьць Беларусі, за ейную будучыню. Які ахвяраваў дзеля гэтага сваё здароўе, сваё жыцьцё. Мы будзем яго памятаць і будзем арыентавацца на яго, на ягоную мужнасьць, на ягоныя прыклады змаганьня за Беларусь, за волю, за незалежнасьць, за эўрапейскасьць”.
Васіль Чубанаў нарадзіўся 3 траўня 1939 году на Крычаўшчыне. Скончыў Калінінградзкую мараходную вучэльню. Абышоў на караблях дальняга плаваньня два акіяны: Ціхі ды Атлянтычны. На пэнсію пайшоў з пасады капітана гандлёвага карабля. У Крычаў вярнуўся, калі Беларусь стала незалежнай. У 1994 годзе, пасьля абраньня Аляксандра Лукашэнкі прэзыдэнтам Беларусі, стаў сябрам руху “БНФ “Адраджэньне”.