Маленькая Саша размалёўвае Хрыста каляровымі алоўкамі. Яе тата — брат Ігар — дапамагае адной рукой. Яна — у ружовай сукенцы, ён — у белай кашулі з гальштукам, як усе мужчыны ў царкве. Мы на нядзельнай службе мармонаў у арандаванай прасторнай залі бізнэс-цэнтру на праспэкце Машэрава. Штонядзелі аб 11 гадзіне сюды прыходзяць каля ста вернікаў.

Пра адрас, дзе зьбіраюцца мармоны, я дазнаўся зь іхнай суполкі «Ўкантакце». На нядзельную службу прыйшоў зь Лізаветай. Дзяўчына працуе мадэльлю ў Гуанчжоў, там пазнаёмілася з мармонамі празь сябра, і калі вярнулася ў Беларусь на месяц, вырашыла дазнацца пра іх больш і ўпершыню наведаць іхны сход.

Заходзім у залю. Да пачатку хвілін пятнаццаць. На вольных месцах ляжаць зялёныя сьпеўнікі. Перад сабранымі чатыры лічбы — нумары гімнаў.

Каля ўваходу на невялічкім століку ляжаць штомесячныя часопісы «Ліяхона» і кніжкі «Ў імя маральнай сілы моладзі» на 40 старонак — яны адрасаваная моладзі ды зьмяшчаюць жыцьцёвыя парады.

Побач са столікам на сьцяне вісіць «Графік наведваньняў Марыі Вячаславаўны». Гэта 95-гадовая мармонка, якая ня можа наведаць Дом сходаў. Штонядзелі да яе прыяжджаюць па чарзе 16 мужчынаў, каб яна змагла прыняць прычасьце.

На аркушы А4 побач з графікам наведваньняў надрукавана: «У нашых будынках няма месца паказной раскошы, там няма статуяў і мала карцін. Гэтыя дамы ўпрыгожаныя проста і сьціпла, у іх чыста і сьветла, і ўся абстаноўка спрыяе Набажэнству. Тут нараджаюцца й укараняюцца звычкі думаць і дзейнічаць».

Гучаць словы:

— Уступную малітву прамовіць брат Канстанцін.

Служба пачынаецца.

Пасьля малітвы запрашаюць выйсьці сястру Еву. Гэта маленькая дзяўчынка. Яна сядае перад усімі, яе акружаюць пяць мужчынаў.

— Я канфірмую цябе ў чальцы Царквы Ісуса Хрыста Сьвятых апошніх дзён. Госпад падрыхтаваў шмат вялікіх спраў для цябе. Ты зможаш атрымаць добрую адукацыю. Госпад блаславіць цябе, — кажа адзін зь іх.

Пасьля гэтага дзяўчынка вяртаецца ў залю на сваё месца. Цяпер яна афіцыйна Сьвятая.

Сярод мужчын — прэзыдэнт менскага прыходу брат Іван з двума дарадцамі, прэзыдэнт беларускай акругі брат Міхал, адзін з двух дарадцаў прэзыдэнта Балтыйскай місіі брат Андрэй. Усе мармонскія цэрквы геаграфічна падзеленыя на місіі. Беларусь адносіцца да Балтыйскай місіі з цэнтрам у Рызе.

На імправізаваную сцэну каля «прэзыдыюму», за якім сядзяць гэтыя мужчыны, выходзіць дзяўчына, дырыжыруе адной рукой і голасна сьпявае. Вернікі падпяваюць. Большасьць глядзіць у зборнік гімнаў, уголас сьпяваюць ня ўсе. Галасы зьліваюцца ў адзін, пераважна жаночы. З мужчын чуваць толькі брата Алега, які сядзіць за намі зь Лізаветай. Ён сьпявае гучна й разьняволена — як і большасьць жанчын.

Пасьля гімну пачынаецца прычасьце. Зьлева — стол зь невялічкімі падносамі для хлеба й вады. Двое мужчын чытаюць малітву, а двое хлопчыкаў падыходзяць да кожнага ў залі. Кожны спачатку бярэ кавалак белага хлеба, а затым невялічкі кубачак на адзін глыток вады.

У 12 год хлопчык можа стаць дыяканам ды разносіць прычасьце — хлеб і ваду. Ад 14 гадоў дазваляецца мець чын настаўніка, а таксама гатаваць і разносіць прычасьце. У 16 гадоў можна атрымаць чын сьвятара: зь ім магчыма бласлаўляць прычасьце.

Гэтая першая частка нядзельнай службы называецца «Прычасны сход». Яна цягнецца каля 70 хвілін. З большага яе займаюць выступы вернікаў на розныя тэмы. Напрыклад, як хтосьці наведаў кіеўскі храм або праслухаў казань аднаго з кіраўнікоў царквы ў Юце — цэнтры мармонства. Паміж выступамі вернікі сьпяваюць гімны.

Пасьля 10-хвіліннага перапынку — другая частка службы: Нядзельная школа. Вялікую залю дзеляць шторамі на сэкцыі. У кожнай — свая тэма. На перапынку да нас зь Лізаветай падышлі двое хлопцаў і дзяўчына. Спыталіся, хто мы, як знайшлі іх царкву, ды запрасілі ў сэкцыю да брата Ільлі. Ён у царкве зь дзяцінства й наведвае яе разам з усёй сям’ёй.

Сядаем у кола. У сэкцыі шэсьць чалавек. Адзін зь іх — Андрэй Кавалёў, які падчас «Прычаснага сходу» сядзеў у «прэзыдыюме». Гэта бацька Ільлі. Таксама сярод нас брат Алег з жонкай. У гэтай сэкцыі штотыдзень займаюцца па кнізе «Асновы Эвангельля». Гэта 300-старонкавая каляровая кніжка, якая папулярна тлумачыць азы мармонскага вучэньня. Яна складаецца з 47 разьдзелаў, якія па чарзе й вывучаюць. Сёньняшняя тэма — Дзесяціна й ахвяраваньні.

Ільля пытаецца, як мы гэта разумеем, просіць, каб мы самі задавалі пытаньні, фіксуе іх на дошцы, каб растлумачыць падчас занятку. Дзесяціна — гэта дзясятая частка даходаў, якія вернік мусіць сплаціць царкве.

— Вернік не павінен паказваць нам даведку з працы, ён плаціць па сваім сумленьні. Але мы вучым, што калі ён падмане, то не атрымае Божага бласлаўленьня. Напрыканцы году ён сустракаецца з прэзыдэнтам прыходу ды кажа, ці насамрэч сплаціў дзясятую частку даходу, — распавядае Ільля.

Яго бацька дадае, што мы мусім ставіцца да сваіх даходаў як да божага падарунку, і тады нам псыхалягічна лягчэй будзе плаціць дзесяціну:

— Уявіце, што я вам падараваў 100 даляраў і папрасіў вярнуць мне ўсяго 10, ці лёгка вы гэта зробіце? Упэўнены, што так.

Брат Ільля прапануе мне зачытаць «Асновы Эвангельля»:

«Важна аддаваць ахвотна. Калі хтосьці сплачвае сваю дзесяціну ды ня радуецца гэтаму, то сам пазбаўляе сябе часткі бласлаўленьня. Ён павінен навучыцца аддаваць з задавальненьнем, ахвотна й з радасьцю, і дар яго будзе бласлаўлёны».

На пытаньне, колькі мусіць плаціць беспрацоўны, Андрэй адказаў, што ніколькі.

Пасьля другога перапынку мужчыны й жанчыны зьбіраюцца асобна. Гэтая трэцяя й заключная частка нядзельнай службы мармонаў называецца «Сход па супольнасьцях» і цягнецца каля 50 хвілін. Мужчынаў сабралася два дзясяткі. Як і ў «Нядзельнай школе», тут па чарзе вывучаюць разьдзелы кнігі — «Вучэньні Прэзыдэнтаў Царквы: Гордан Б. Хінклі». Гэта мінулы кіраўнік усіх мармонаў сьвету. Сёньняшні разьдзел — «Моц Кнігі Мармона».

Выступае брат Алег (ня той, што быў у нашым гуртку ў Нядзельнай школе). Ён дзеліцца сваімі думкамі пра кнігу, задае пытаньні. Ідзе дыскусія, але бяз спрэчак. Кожны ахвотны расказвае пра свой досьвед.

— Адно чытаньне Кнігі Мармона не збаўляе. Патрэбныя сакрамэнты. У першую чаргу — хрышчэньне. Для мяне ня важна, хто там нейкія нюансы вышуквае ў Кнізе Мармона, — якая розьніца. Галоўнае, што Кніга Мармона зрабіла мяне шчасьлівым, гэта я дакладна ведаю. Безь яе не было б гэтай царквы. А без царквы я б ня змог знайсьці сваё шчасьце, — распавядае брат Андрэй, які сядзіць каля мяне.

Брат Алег, які вядзе дыскусію, кажа, што Кніга Мармона «насамрэч мае вялікую моц».

Ён зачытвае з кнігі вучэньняў прэзыдэнта царквы: «Гэта Божая кніга. Людзі, якія думаюць, могуць шчыра ставіць пад сумнеў яе паходжаньне; але тыя, хто прачытаў яе з малітвай, здабылі з дапамогай моцы, якая перавышае іх натуральныя здольнасьці, упэўненасьць у тым, што яна праўдзівая, што яна ўтрымлівае словы Бога».

Царкву Ісуса Хрыста Сьвятых апошніх дзён заснаваў амэрыканец Джозэф Сьміт у 1830 годзе. Ён казаў, што бачыў Бога-Айца й Хрыста ды пачуў ад іх, што ўсе цэрквы ня ёсьць сапраўднымі. А пазьней ад анёла Маронія даведаўся пра схаваную ў штаце Нью-Ёрк Кнігу Мармона — летапіс пра тры групы людзей, якія нібыта прыплылі ў Амэрыку з Блізкага Ўсходу. Мармоны лічаць сябе хрысьціянамі.