Ужо сёньня: 90 гадоў таму нарадзіўся Станіслаў Шушкевіч, першы кіраўнік незалежнай Беларусі

Дата дня

15 сьнежня 1934 году нарадзіўся Станіслаў Шушкевіч, навуковец-фізык, член-карэспандэнт Акадэміі навук Беларусі, старшыня Вярхоўнага Савету Беларусі ХІІ скліканьня (1991–1994). Ён быў адным з падпісантаў Белавескага пагадненьня 1991 году, якое паставіла кропку ў існаваньні СССР.

Першы кіраўнік незалежнай Беларусі Станіслаў Шушкевіч памёр 3 траўня 2022 году, калі яму было 87 гадоў.

ГЛЯДЗІЦЕ ТАКСАМА:

Памёр першы кіраўнік незалежнай Беларусі Станіслаў Шушкевіч. Шлях асобы і палітыка

Гэты дзень у гісторыі

1519 — Францішак Скарына выдаў у Празе Кнігу Судзьдзяў.

1595 — бітва войска Вялікага Княства Літоўскага з казацкім атрадам Севярына Налівайкі на Буйніцкім полі каля Магілёва.

1791 — у ЗША ўступіў у дзеяньне Біль аб правах — дзесяць паправак да Канстытуцыі 1787 году, якія заканадаўча замацавалі асноўныя грамадзянскія правы (свабода сумленьня, слова і друку, сходаў і валоданьня зброяй).

1862 — на тэрыторыі Беларусі пачалася эксплюатацыя першай чыгункі, якая зьвязала Горадню з Парэччам і была часткай Пецярбурска-Варшаўскай чыгункі.

1946 — у Менску пачаўся суд над нямецкімі афіцэрамі. Праз паўтара месяца 14 генэралаў і афіцэраў будуць пакараныя сьмерцю. Публічнае павешаньне адбудзецца на беразе Сьвіслачы ў раёне вуліцы Лодачнай.

1961 — у Ерусаліме зачыталі сьмяротны прысуд Адольфу Эйхману, прызнаўшы яго ваенным злачынцам, вінаватым у злачынствах супраць габрэйскага народу і супраць чалавечнасьці. Эйхман быў павешаны ў ноч з 31 траўня на 1 чэрвеня 1962 году ў турме горада Рамла.

1985 — у Беларусі нарадзіўся 10-мільённы жыхар.

1990 — Вярхоўны Савет Кіргізстану прыняў Дэклярацыю аб дзяржаўным сувэрэнітэце.

1995 — валюта Эўрапейскага валютнага зьвязу атрымала сваю сучасную назву эўра.

2000 — ва Ўкраіне канчаткова спынілася праца Чарнобыльскай АЭС.

2018 — ва Ўкраіне ўтвораная аб’яднаная аўтакефальная праваслаўная царква.

У гэты дзень нарадзіліся

37 — Нэрон, рымскі імпэратар.

1832 — Аляксандар Эйфэль, францускі інжынэр і стваральнік аднайменнай парыскай вежы.

1836 — Валеры Антоні Ўрублеўскі, беларуска-польскі рэвалюцыянэр.

1850 — Мікалай Судзілоўскі, рэвалюцыянэр, удзельнік грамадзка-палітычных рухаў Беларусі, Расеі, Швайцарыі, Румыніі, Англіі, Францыі, ЗША, Японіі, Кітаю і іншых краін. Прэзыдэнт Сэнату Гавайскіх астравоў.

1859 — Людвік Замэнгоф, стваральнік мовы эспэранта.

1884 — Яўген Зак, мастак зь Беларусі ў Парыжы.

1908 — Апанас Кавалёў, кіраўнік ураду БССР у 1937–1939 гадах.

1921 — Сьцяпан Александровіч, беларускі літаратуразнаўца і краязнаўца. Надаваў прынцыповае значэньне мэтадалёгіі дасьледаваньняў, палемізаваў зь некаторымі расейскімі і польскімі аўтарамі за іх антыгістарычны падыход да паняцьцяў «Русь», «рускі», «Літва», «літоўскі», штучнае атаясамліваньне з расейскай або летувіскай культурай здабыткаў уласна беларускай культуры, дасягнутых пад гэтымі назвамі ў розныя эпохі.

1928 — Уладзімер Ісаенка, беларускі археоляг.

1937 — Герман Кірылаў, беларускі пісьменьнік, ляўрэат літаратурнай прэміі Беларускага ПЭН-цэнтру імя Алеся Адамовіча за кнігу «Гарт», прысьвечаную гісторыі паваеннага беларускага моладзевага супраціву.

1937 — Яўген Ждан, беларускі мастак, вучань Міхася Сеўрука.

1940 — Браніслаў Плотнікаў, мовазнавец. У 1998 абараняў у судзе права «Нашай Нівы» выдавацца клясычным правапісам.

1945 — Кастусь Мысьлівец, дзяяч беларускага дэмакратычна-адраджэнскага руху.

1961 — Сяргей Навумчык, журналіст Радыё Свабода, дэпутат Вярхоўнага Савету Беларусі 12 скліканьня (1990-1996).

У памяці

1966 — памёр Віктар Ярмалковіч, беларускі гісторык і краязнаўца, вязень ГУЛАГу.

1966 — Уолт Дыснэй, амэрыканскі мультыплікатар.

1993 — Уладзімер Калесьнік, беларускі пісьменьнік.