26 траўня рух "За свабоду" прэзэнтаваў "Народную праграму". Аўтары ініцыятывы лічаць, што стваральнікамі праграмы павінны стаць ня вузкія спэцыялісты, а само грамадзтва.
Намесьнік старшыні руху "За свабоду" Юрась Губарэвіч кажа, што "Народная праграма" будзе стварацца прынцыпова іншым шляхам, чым папярэднія дакумэнты такога кшталту. Стваральнікамі яе павінны стаць ня вузкія спэцыялісты, а – само грамадзтва:
"Мы абіраем трошкі іншы шлях — напісаньне праграмы зьнізу, ацэнкі яе зьнізу і зьвядзеньня ў выніку гатовых тэкстаў, гатовых прапаноў ужо на экспэртным узроўні".
Кантакты зь людзьмі ажыцьцяўляюцца праз інтэрнэт, на адмысловым сайце www.prahrama.by. Другая пляцоўка — круглыя сталы зь людзьмі, абазнанымі ў канкрэтных тэмах. Палітоляг Аляксандар Ягораў кажа, што пры выбары тэмаў экспэрты арыентаваліся на два моманты. Першы — актуальнасьць і важнасьць для Беларусі:
"Па-другое, тэмы, якія б закраналі нейкія сутнасныя рэчы ў людзей, якія б жадалі абмяркоўваць гэтую тэму, удзельнічаць у дыскусіі, і пэўным чынам такая тэма была б правакацыйнай. І таму мы вызначылі 18 тэмаў, якія падаліся нам важнымі: геапалітычны блёк, блёк сацыяльных пытаньняў, блёк інстытуцыйных рэформаў".
Тэмы самыя розныя: будаўніцтва АЭС, прыватная ўласнасьць на зямлю, скарачэньне колькасьці чыноўнікаў, мэдыцына.
Вынікам "Народнай праграмы" павінен стаць дакумэнт, які маглі б выкарыстоўваць усе прадстаўнікі палітычнага жыцьця Беларусі, кажа палітоляг Дзяніс Мельянцоў:
"На падставе ўсяго гэтага, напрацаванага ў дыскусіях у онлайне і офлайне, сфармаваць такую народную праграму, сабраць усе самыя асноўныя, самыя цікавыя тэзісы ў адзіны дакумэнт, які быў бы пазытыўным, які быў бы скіраваны і на экспэртнае, і на грамадзкае бачаньне, якім чынам павінна разьвівацца краіна. І вось гэты канчатковы прадукт у выглядзе "Народнай праграмы" абсалютна вольны і адкрыты для выкарыстаньня любымі палітычнымі сіламі".
Як вынікі гэтых дыскусій могуць быць скарыстаныя? Палітоляг Юры Чавусаў тлумачыць:
"Павінна быць вялікая ўвага з боку палітыкаў да гэтай дыскусійнай пляцоўкі, таму што зараз у нас сур'ёзны гаспадарчы, эканамічны, фінансавы крызіс. Мне падаецца, што беларуская палітыка будзе адыходзіць ад лёзунгавых ідэалягічных пастулятаў у бок палітыкі, якая арыентаваная на адстойваньне грамадзкіх інтарэсаў асобных груп, клясаў. І якраз на падобнага кшталту дыскусійных пляцоўках зьмест грамадзкіх інтарэсаў будзе адлюстроўвацца".
На думку эканаміста Сяргея Чалага, народ ужо перарос палітыкаў, і "Народная праграма" будзе стварацца менавіта з удзелам народу і для народу:
"Гэта спроба адказваць на тыя пытаньні, якія людзей цікавяць. Таму што за апошнія месяцы пра тое, што цікавіла людзей, ніводная палітычная сіла нічога не казала, уключна з уладай, якая зараз наагул маўчыць пра тое, што людзей больш за ўсё цікавіць".
Палітоляг Вацлаў Арэшка даў такую ацэнку новай ініцыятыве:
"З аднаго боку, добра, што апазыцыя пачала зьвяртацца да народу. Гэта вельмі важны працэс, таму што ў нас заўсёды неяк апазыцыя ішла сваім шляхам, і калі з народам размаўляла, атрымлівалася, што народу гэта ня надта і цікава бывала. А потым скардзіліся, што нешта не выходзіць дыялёг. Гэта, безумоўна, гаворыць пра важныя працэсы, якія адбываюцца ў грамадзтве. Бо апазыцыя, не падтрыманая народам, — гэта даволі сьмешная зьява, якую мы часьцяком і бачым. З другога боку, ведаючы каманду, якая сёньня сабралася, у мяне ёсьць пэўны скептыцызм да таго, што народ будзе прымаць актыўны ўдзел у гэтай "Народнай праграме".
Намесьнік старшыні руху "За свабоду" Юрась Губарэвіч кажа, што "Народная праграма" будзе стварацца прынцыпова іншым шляхам, чым папярэднія дакумэнты такога кшталту. Стваральнікамі яе павінны стаць ня вузкія спэцыялісты, а – само грамадзтва:
"Мы абіраем трошкі іншы шлях — напісаньне праграмы зьнізу, ацэнкі яе зьнізу і зьвядзеньня ў выніку гатовых тэкстаў, гатовых прапаноў ужо на экспэртным узроўні".
Кантакты зь людзьмі ажыцьцяўляюцца праз інтэрнэт, на адмысловым сайце www.prahrama.by. Другая пляцоўка — круглыя сталы зь людзьмі, абазнанымі ў канкрэтных тэмах. Палітоляг Аляксандар Ягораў кажа, што пры выбары тэмаў экспэрты арыентаваліся на два моманты. Першы — актуальнасьць і важнасьць для Беларусі:
"Па-другое, тэмы, якія б закраналі нейкія сутнасныя рэчы ў людзей, якія б жадалі абмяркоўваць гэтую тэму, удзельнічаць у дыскусіі, і пэўным чынам такая тэма была б правакацыйнай. І таму мы вызначылі 18 тэмаў, якія падаліся нам важнымі: геапалітычны блёк, блёк сацыяльных пытаньняў, блёк інстытуцыйных рэформаў".
Мы вызначылі 18 тэмаў, якія падаліся нам важнымі: геапалітычны блёк, блёк сацыяльных пытаньняў, блёк інстытуцыйных рэформаў
Тэмы самыя розныя: будаўніцтва АЭС, прыватная ўласнасьць на зямлю, скарачэньне колькасьці чыноўнікаў, мэдыцына.
Вынікам "Народнай праграмы" павінен стаць дакумэнт, які маглі б выкарыстоўваць усе прадстаўнікі палітычнага жыцьця Беларусі, кажа палітоляг Дзяніс Мельянцоў:
"На падставе ўсяго гэтага, напрацаванага ў дыскусіях у онлайне і офлайне, сфармаваць такую народную праграму, сабраць усе самыя асноўныя, самыя цікавыя тэзісы ў адзіны дакумэнт, які быў бы пазытыўным, які быў бы скіраваны і на экспэртнае, і на грамадзкае бачаньне, якім чынам павінна разьвівацца краіна. І вось гэты канчатковы прадукт у выглядзе "Народнай праграмы" абсалютна вольны і адкрыты для выкарыстаньня любымі палітычнымі сіламі".
Як вынікі гэтых дыскусій могуць быць скарыстаныя? Палітоляг Юры Чавусаў тлумачыць:
"Павінна быць вялікая ўвага з боку палітыкаў да гэтай дыскусійнай пляцоўкі, таму што зараз у нас сур'ёзны гаспадарчы, эканамічны, фінансавы крызіс. Мне падаецца, што беларуская палітыка будзе адыходзіць ад лёзунгавых ідэалягічных пастулятаў у бок палітыкі, якая арыентаваная на адстойваньне грамадзкіх інтарэсаў асобных груп, клясаў. І якраз на падобнага кшталту дыскусійных пляцоўках зьмест грамадзкіх інтарэсаў будзе адлюстроўвацца".
На думку эканаміста Сяргея Чалага, народ ужо перарос палітыкаў, і "Народная праграма" будзе стварацца менавіта з удзелам народу і для народу:
"Гэта спроба адказваць на тыя пытаньні, якія людзей цікавяць. Таму што за апошнія месяцы пра тое, што цікавіла людзей, ніводная палітычная сіла нічога не казала, уключна з уладай, якая зараз наагул маўчыць пра тое, што людзей больш за ўсё цікавіць".
Палітоляг Вацлаў Арэшка даў такую ацэнку новай ініцыятыве:
"З аднаго боку, добра, што апазыцыя пачала зьвяртацца да народу. Гэта вельмі важны працэс, таму што ў нас заўсёды неяк апазыцыя ішла сваім шляхам, і калі з народам размаўляла, атрымлівалася, што народу гэта ня надта і цікава бывала. А потым скардзіліся, што нешта не выходзіць дыялёг. Гэта, безумоўна, гаворыць пра важныя працэсы, якія адбываюцца ў грамадзтве. Бо апазыцыя, не падтрыманая народам, — гэта даволі сьмешная зьява, якую мы часьцяком і бачым. З другога боку, ведаючы каманду, якая сёньня сабралася, у мяне ёсьць пэўны скептыцызм да таго, што народ будзе прымаць актыўны ўдзел у гэтай "Народнай праграме".
